#4 , 17 feb 2008 18:53
Als ouders apart gaan wonen, dienen ze afspraken te maken omtrent de gezags-, de verblijfs- en kostenregeling voor hun kind.
1) De GEZAGSREGELING houdt in dat ouders afspreken hoe zij naar de toekomst toe beslissingen omtrent hun kind zullen nemen. De wet van 13 april 1995 bepaalt dat apart wonende ouders gezamenlijk het ouderlijk gezag uitoefenen ten aanzien van hun kind (= gezagsco-ouderschap). Bij gezagsco-ouderschap houdt dit dus in dat alle rechten voor beide ouders gelden. Beide ouders hebben het recht om het kind bij zich te hebben. Beide ouders hebben het recht om belangrijke beslissingen te nemen voor de persoon en de goederen van het kind. Bij gezagsco-ouderschap dienen de ouders te overleggen en alle belangrijke beslissingen samen te nemen. Een ouder mag geen enkele belangrijke beslissing nemen zonder overleg met de andere ouder.
De wet bepaalt dat ouders (of ze nu samenwonen, apart wonen, gehuwd zijn, gescheiden zijn of nooit gehuwd waren) gezagsco-ouderschap hebben, behalve in twee gevallen:
1. Een rechter heeft in een vonnis beslist dat een andere gezagsregeling geldt (nl. exclusief ouderlijk gezag of een gezagsregeling op maat waarbij sommige beslissingen samen dienen genomen te worden en andere door één van de ouders alleen kan).
2. De ouders hebben, via onderhandelingen, een andere gezagsregeling beslist en een rechter heeft die overeenkomst bekrachtigd.
Het ouderlijk gezag bestaat uit plichten en rechten, namelijk
- het recht om belangrijke beslissingen te nemen voor de persoon van het kind (bijvoorbeeld schoolkeuze, godsdienstige opvoeding, lidmaatschap van verenigingen, medische ingreep, …)
- het recht om in het belang van het kind belangrijke beslissingen te nemen over het beheer van de goederen van het kind, en de plicht om het bezit van hun kind in stand te houden of te doen opbrengen
- het recht op genot van de goederen van het kind, ter compensatie van opvoedingsplicht (bijvoorbeeld zonder vergoeding mogen wonen in het huis dat eigendom is van het kind)
- het recht of de plicht om het kind in een gerechtelijke of administratieve procedure te vertegenwoordigen
- het recht om het officiële adres van het kind te bepalen
- het recht om de verblijfsregeling voor het kind te bepalen
De gezagsregeling staat los van verblijfsregeling en de kostenregeling. Met andere woorden het is niet omdat er sprake is van gezamenlijk ouderlijk gezag dat er automatisch sprake is van verblijfsco-ouderschap.
2) De VERBLIJFSREGELING houdt in dat de apart wonende ouders afspraken maken omtrent waar verblijft hun kind wanneer? De ouders mogen dit in onderling overleg kiezen. Mogelijkheden: hoofdverblijf bij één ouder of verblijfsco-ouderschap of verblijfsregeling op maat.
Als we spreken over hoofdverblijf bij ouder B wil dit zeggen dat het kind meer tijd bij ouder B doorbrengt dan bij ouder A. Bij verblijfsco-ouderschap verblijft het kind evenveel tijd bij moeder en vader. De verblijfsperiode kunnen ouders vrij bepalen: bijvoorbeeld 2 dagen of 1 week of 14 dagen afwisselend bij moeder en vader. Een voorbeeld van een verblijfsregeling op maat: het kind blijft wonen in één huis en de beide ouders verhuizen om beurt.
De wet van 18 juli 2006 zegt dat de rechter de afspraken van gescheiden ouders m.b.t. de huisvesting van hun kind dient te homologeren als ouders hierover onderling een akkoord hebben. Hij kan de homologatie enkel weigeren indien het strijdig is met het belang van het kind. Hij kan het echter niet weigeren als de afspraken ingaan tegen de persoonlijke visie van de rechter. Dit betekent m.a.w. ouders zijn vrij om die verblijfsregeling te kiezen die best bij hun concrete situatie past.
De wet bepaalt ook dat de rechter – indien er geen akkoord is tussen de ouders – dient te onderzoeken of verblijfsco-ouderschap (ook wel bilocatie of gelijkmatig verdeelde huisvesting genoemd) in die concrete situatie mogelijk is als één van de ouders die vraag stelt aan de rechtbank. Als de rechter oordeelt dat de gelijkmatig verdeelde huisvesting niet de meest gepaste oplossing is, dan kan de rechter een ongelijk verdeeld verblijf vastleggen. Met andere woorden de rechter is verplicht om verblijfsco-ouderschap te onderzoeken maar niet om het op te leggen. Hij moet zijn beslissing wel uitgebreid motiveren en melden waarom hij de regeling die hij oplegt de beste oplossing vindt.
3) De KOSTENREGELING houdt in dat er afspraken worden gemaakt omtrent wie betaalt er wat met welk geld. Concreet betekent dit afspraken maken omtrent wie ontvangt de kinderbijslag en wat wordt ermee betaald: wordt er al of niet onderhoudsgeld betaald; wat gebeurt er met het fiscaal voordeel; …
WAT IS DE BESTE REGELING VOOR EEN KIND? Sinds jaren wordt vanuit wetenschappelijke hoek gesteld dat de beste regeling die regeling is die door beide ouders in onderling overleg wordt vastgelegd waarbij er een goede omgangsmogelijkheid is voor het kind met zijn beide ouders. Bij een dergelijke regeling worden de kansen op conflict immers tot een minimum herleid. En het zijn juist conflicten die vernietigend zijn voor het welzijn van ieder kind en indruisen tegen het belang van ieder kind van gescheiden ouders...
Als ouders tot een regeling wensen te komen die rekening houdt met ieders wensen en angsten kunnen zij zich laten bijstaan door een bemiddelaar in familiezaken (bij voorkeur gespecialiseerd in ouderschapsbemiddeling).