Testament, huwelijk, erfenis :wat is van wie bij overlijden?

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

Testament, huwelijk, erfenis :wat is van wie bij overlijden?

#1 , 19 dec 2014 11:06

A en B wonen ongehuwd samen.
A en B stellen elk testament op waarbij ze igv overlijden van ener hen, de andere als legataris aanstellen voor het volledige vermogen.
Er zijn geen kinderen.
A en B werken beiden.

X-aantal jaren later, A en B huwen, zonder huwelijkscontract (dus het wettelijk huwelijkstelsel).

X-aantal jaren later, A erft 1/3 in volle eigendom van huis overleden ouders.
A wil ouderlijke huis kopen.
Ivm uit onverdeeldheid treden, tekent A samen met de 2 andere erfgenamen akte ivm de overname huis.
A en B tekenen samen voor hypothecaire lening ivm het gekochte huis.
B betaalt de lening af.
A werkt niet meer, dus geen eigen inkomen meer.

Testament bestaat nog altijd.
Er zijn geen kinderen.
Ouders A zijn overleden, ouders B leven nog.

Vragen:
Van wie is het huis?
Wie krijgt wat bij overlijden A?
Wie krijgt wat bij overlijden B?
Kunnen ouders, zussen, broers bij overlijden A of B het huis en/of enig vermogen opeisen?

Winston
Juridisch actief: Ja
Regio: België

Een juridische oplossing. Voor elk probleem, voor iedereen!

Benieuwd naar jouw juridische opties? Winston begeleidt jou aan de geschikte oplossing. Klik hier om jouw situatie te beschrijven en we nemen binnen de 24 uur met jou contact op voor persoonlijke begeleiding
KimSe
Berichten: 697

#2 , 19 dec 2014 11:53

Het huis zal van A zijn, aangezien A het heeft alleen heeft overgenomen van overige erfgenamen en niet heeft ingebracht in de huwelijksgemeenschap.
Als het testament niet herroepen werd zal B erven bij het overlijden van A en omgekeerd.

De ouders van A en B zijn wel reservataire erfgenamen en hebben recht op 1/4e (als beide ouders nog leven de helft) van de fictieve massa.
Anderzijds heeft de echtgenoot recht op het vruchtgebruik over de gehele nalatenschap.

Is de woning van A de gezinswoning?

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#3 , 19 dec 2014 17:25

De woning is gezinswoning.

Wat is "fictieve massa"?

In de situatie die ik schetste, op welke manier kan vermeden worden dat reservataire erfgenamen beslag leggen op enig deel van de erfenis?
De gehuwden wensen mekaar hierin volledig veilig stellen.

Reclame

wanton
Berichten: 10079
Locatie: HEIST , bij-den-berg

#4 , 19 dec 2014 17:37

Een testament is onvoldoende om de reserve die de ouders hebben af te nemen.
Bij huwelijk : huwelijkscontract maken met inbreng door A van de woning in de gemeenschap. Bovendien clausule 'langst leeft, al heeft' opnemen zodat de overlevende partner alles erft.
Is dit een examen vraag?
Ik heb gisteren gezien , ik ken morgen!
Toet-anch-Amon

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#5 , 19 dec 2014 19:49

Geen examenvragen :)

Wat is "fictieve massa"?

Levert de clausule 'langst leeft, al heeft' igv overlijden van de partner niet een nogal hoge prijs ivm successierechten?

Er bestaan drie soorten huwelijkscontracten. Welke geniet de voorkeur / is het interessantste in de situatie die ik schetste?
Wat zijn de kosten om tijdens huwelijk een huwelijkscontract op te laten maken?
Verliest testament zijn waarde in geval van opmaak huwelijkscontract, of kan het samen-bestaan zijn nut hebben?

Bedankt voor alle antwoorden.

wanton
Berichten: 10079
Locatie: HEIST , bij-den-berg

#6 , 19 dec 2014 23:42

Bij overlijden van een persoon wordt , voor de uiteindelijke verdeling van zijn nalatenschap , de fictieve massa weder samengesteld. Dat betekent : zijn vermogen - eigen en zijn deel in de gemeenschap - plus eventueel alle schenkingen die hij ooit gedaan heeft. Op basis van die bekomen waarde wordt het minimum deel bepaald wat een reservatair erfgenaam moet ontvangen , rekening houdend met zijn ontvangen schenkingen.
De langst leeft , al - clausule is , bij het eerste overlijden van een partner , niet zo duur. De gezinswoning is vrijgesteld , de andere tarieven in rechte lijn zijn 3*9*27 %. Bij het overlijden van de tweede partner is het evenwel een duurdere bedoening.
In de geschetste situatie is mi. 'algemene gemeenschap' aanbevolen. Een huwelijkscontract heeft altijd voorrang op een testament. Bij algemene gemeenschap is dan geen testament nodig.
Ik heb gisteren gezien , ik ken morgen!
Toet-anch-Amon

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#7 , 20 dec 2014 06:48

Schitterend! Wat een snelle, klare antwoorden heb ik hier gekregen!

Erfrecht is een moeilijke materie, maar ik vind het sowieso altijd boeiend om bij te leren.
Hartelijk bedankt. :-)

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#8 , 20 dec 2014 07:46

Aansluitend op vorige materie, nog dit:

Als tijdens huwelijk wordt overgegaan naar huwelijkscontract 'algemene gemeenschap' + clausule, zijn hieraan hoge kosten verbonden?

Gesteld dat 'algemene gemeenschap' geldt, en clausule 'langst leeft - al' wordt toegevoegd.
Er zijn geen kinderen.
Ouders A zijn overleden, ouders B leven nog.
A en B hebben beiden zussen en broers.

A overlijdt: B erft alles.
Als ook B daarna overlijdt: wie erft?
Ouders?
Zussen, broers?

B overlijdt: A erft alles.
Als ook A daarna overlijdt: wie erft?
Zussen, broers?

Kan A of B, na overlijden van partner, een testament opmaken en iemand begunstigen, ook niet-familie (bv. vrienden),
en zo evt. familie (zussen, broers enz.) overslaan?

En wat met duo-legaat (ivm hoge successierechten na overlijden A en B) ?

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#9 , 20 dec 2014 15:09

Nog in aansluiting op vorige materie:

Vond net deze tekst op internet (zie link): http://www.notaris.be/faq/algemeen/wat- ... ng/12/35/1" onclick="window.open(this.href);return false;
"... Echtgenoten die gehuwd zijn zonder huwelijkscontract, maar ook vele mensen die gehuwd zijn met huwelijkscontract, kunnen dit op een eenvoudige wijze bekomen door in een huwelijkscontract een "langst-leeft-al"-beding in te voegen.
Dit gebeurt via een korte notariële akte.
Dit heeft tot gevolg dat bij overlijden de ganse gemeenschap zal toekomen aan de langstlevende van de echtgenoten...."

Nu ben ik dus wel een beetje in de war. Voor de clausule "langst-leeft-al" hoeft dus niet het huwelijkscontract aangepast worden van "geen" naar "algemene gemeenschap"?
Misschien begrijp ik het verkeerd..

Veel vragen ... ik weet het :-o

wolf2
Berichten: 2071

#10 , 20 dec 2014 17:34

Bij gehuwden bestaan er altijd minstens 2 verschillende vermogens, en meestal drie. Elke echtgenoot heeft altijd een eigen vermogen. De meeste gehuwden hebben ook een gemeenschappelijk vermogen (GV) (dat is een soort onverdeeldheid, maar dan wel een speciale, want de regels over de ontbinding er van zijn anders). Als je in België trouwt zonder huwelijkscontract (HK), zijn er 3 vermogens = de klassieker. Alle inkomsten tijdens het huwelijk komen in dat GV terecht; alle interesten op kapitaal; alle huuropbrengsten. In het eigen vermogen zitten in hoofdzaak: wat je bezat voorafgaand aan het huwelijk (peanuts bij de meesten) en wat je zou erven tijdens het huwelijk.

Om géén GV te hebben, moet je dus een HK aangaan met zuivere scheiding van goederen.

Een HK dat zéér populair was bij momenteel oude mensen, was het stelsel van de algehele gemeenschap. Dat betekent dat alle goederen vanzelf in het GV vallen. Toch kunnen die echtgenoten een eigen vermogen hebben dat niet leeg is: namelijk als ze een schenking ontvangen waarbij de schenker verbiedt om dat goed in gemeenschap te brengen.

In een HK (of in het wettelijk stelsel voor wie zonder HK trouwt) zitten de regels vervat over de samenstelling van dit GV en over de ontbinding bij overlijden.

Bij een overlijden van een echtgenoot moet EERST het GV worden verdeeld (volgens het huwelijksvermogensrecht). Een deel (of alles) van het GV zal naar de langstlevende echtgenoot gaan; een ander deel (of niets) zal naar de erfenis gaan.

Dan pas komt het erfrecht op de proppen: daarin is bepaald hoe de erfenis wordt verdeeld. Wie geen testament heeft gemaakt, kiest voor opnieuw een soort wettelijk stelsel: het gewone wettelijke erfrecht.

-------------

Je moet altijd deze structuur volgen: eerst GV verdelen; dan de erfenis verdelen. Zoniet ga je verdwalen.

De moeilijkheid zit hem hierin dat echtgenoten dikwijls in hun HK, of bij een aparte overeenkomst, bepalingen opnemen die gaan over de verdeling van hun erfenis... Een "gifte tussen echtgenoten", in een HK of in een afzonderlijke akte, gaat altijd over de erfenis. Een verblijvingsbeding anderzijds gaat over de verdeling van het GV. Een "langst leeft, al heeft" gaat ook over de verdeling van het GV.

HK-en en testamenten zijn maatwerk. Wat voor Jantje past, is rampzalig voor Karel. Zo is van groot belang: zijn er kinderen (zijn ze gemeenschappelijk)? Leven de ouders nog van de ene of van de andere echtgenoot? Heeft één van de 2 een (stevig) eigen vermogen? Daar komt dan ook nog bij dat de erfbelasting verschillend is volgens het gewest waar je woont en dat je best ook nadenkt over de fiscale gevolgen van al je keuzes.

Het bestaan van een HK en van een testament naast elkaar is dus zeker zinvol. Trouwen zonder huwelijkscontract zou m.i. verboden moeten zijn; of m.a.w. het huidig wettelijk stelsel zou een zuivere scheiding van goederen moeten zijn... Mensen beseffen niet welke risico's ze lopen door een GV te hebben.

Een clausule "langst leeft, al heeft" wordt tegenwoordig door het notariaat niet meer aanbevolen. De tekst die U citeert, gaat over de invoering van een keuzebeding in het HK, wat ervoor zorgt dat de langstlevende kan kiezen hoe het GV verdeeld zal worden. Dat lijkt op het eerste zicht alleen maar voordelen te hebben, maar dan moet opa of oma het ook aandurven om misschien tegen de wens van kinderen in te gaan...

-------------

In de tekst die je citeert, staat dit:
"In het wettelijk stelsel (dit is het stelsel waaronder de meeste echtgenoten zijn gehuwd) komt bij overlijden de gemeenschap toe voor de helft in volle eigendom en voor de helft in vruchtgebruik aan de langstlevende echtgenoot; de helft in naakte eigendom komt dan reeds toe aan de kinderen."

In dat éne zinnetje staat al huwelijksvermogensrecht en erfrecht naast elkaar:
"komt bij overlijden de gemeenschap toe voor de helft in volle eigendom" (aan de langstlevende) = dat is de verdeling van het GV: de helft naar de langstlevende, de helft naar de erfenis
en
"komt bij overlijden de gemeenschap toe voor" ..... "de helft in vruchtgebruik aan de langstlevende echtgenoot; de helft in naakte eigendom komt dan reeds toe aan de kinderen." = dat is erfrecht: VG voor de langstlevende, blote eigendom voor de kinderen.

wanton
Berichten: 10079
Locatie: HEIST , bij-den-berg

#11 , 20 dec 2014 17:48

Men kan tegenwoordig, zonder problemen en met weinig kosten , van het wettelijk stelsel toch via huwelijkscontract overstappen naar algemene gemeenschap. Op die manier is er maar één vermogen, de gemeenschap. Een huwelijkscontract is wel nodig omdat het gaat om een wederzijdse overeenkomst van de echtgenoten.
Met de clausule 'langst leeft, al heeft' of idd minstens een keuzebeding in dat contract kan de langstlevende partner alles erven. Daarna kan die partner een testament maken en vrij beslissen waar zijn nalatenschap naar toe gaat. Vermits er geen kinderen zijn, moet hij eventueel enkel rekening houden met de eigen ouders als reservataire erfgenamen, voor zover die nog in leven zijn.
Een duo-legaat kan hier een aangewezen manier zijn om zo de successierechten enigszins te beperken.
Ik heb gisteren gezien , ik ken morgen!
Toet-anch-Amon

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#12 , 20 dec 2014 20:31

Veel dank voor alle antwoorden :-)

Blogje
Topic Starter
Berichten: 11

#13 , 20 dec 2014 22:06

Nog een vraag die opgekomen is na alle antwoorden (of misschien is hier al op geantwoord maar zie ik dit nog niet helemaal klaar):

Zoals ik in eerste posting oa schreef:
"... Ivm uit onverdeeldheid treden, tekent A samen met de 2 andere erfgenamen akte ivm de overname huis.
A en B tekenen samen voor hypothecaire lening ivm het gekochte huis.
B betaalt de lening af.
A werkt niet meer, dus geen eigen inkomen meer...."

Valt het huis, waarvan 1/3 geërfd deel is, (huis dat dus via akte op naam A staat) binnen het wettelijk huwelijksstelsel (m.n. geen huwelijkscontract) onder "Gemeenschappelijk Vermogen"? (Omdat B mede getekend heeft voor hypothecaire lening ivm het gekochte huis, en B de lening betaalt).
Of behoud A na overlijden B toch de volle eigendom van huis (igv geen huwelijkscontract)?
(Omdat 1/3 deel ervan toch van erfenis is die A verkreeg tijdens het huwelijk?)

wanton
Berichten: 10079
Locatie: HEIST , bij-den-berg

#14 , 21 dec 2014 10:41

Zie eerste reactie.
Wanneer een mede-eigenaar de anderen uitkoopt, behoort het goed tot het eigen vermogen. Dat de lening mee aangegaan is door de echtgenoot/ote , verandert daar niets aan. Eigenlijk ontstaat er een schuld van het eigen vermogen van A aan e gemeenschap.
Beste oplossing : goed in de gemeenschap brengen. Dan kan B ook genieten van de fiscale aftrek via de woonbonus.
Ik heb gisteren gezien , ik ken morgen!
Toet-anch-Amon

Terug naar “Erfrecht & Schenkingen”