JuridischForum.be

Ik ben student 2e bachelor Handelswetenschappen en ik heb een vraag over een bepaalde casus in het erfrecht die ik niet goed begrijp:

De casus: Een echtpaar is getrouwd met een contract scheiding van goederen, ze hebben 2 kinderen. Na bepaalde tijd gaan ze feitelijk scheiden (niet uit de echt) en de vrouw blijft in het echtelijk huis, dat volledig eigendom is van de man, wonen. Beiden hebben een nieuwe partner.
De nalatenschap van de man bestaat uit 300 000 van het huis en 150 roerende goederen, 450 000 in het totaal dus. Nu wil de man zijn testament opmaken en het enige dat hij daarbij wil is dat zijn vriendin (niet zijn echtgenote) de roerende goederen in volle eigendom krijgt.

De oplossing waarvan ik denk dat ze verkeerd is:
De reserve van de kinderen bedraagt 1/2 blote eigendom van het huis, wat betekent dat dit maar 1/2 van 300 000 (waarde huis) is, dis is dus maar 150 000. De totale nalatenschap is 450 000, de regel is dat de kinderen (als ze met 2 zijn) samen 2/3 ontvangen van de nalatenschap aangezien ze reservataire erfgenamen zijn, dit is bij mijn weten 300 000, dus net de waarde van het huis.
Een tweede reden waarom ik dit niet begrijp is wat er dan zou gebeuren met die andere 1/2 blote eigendom? Die is gewoon gaan vliegen dan?
Ik begrijp dat de echtgenote het vruchtgebruik over de echtelijke woning krijgt.

Conclusie: moet die 1/2 blote eigendom van het huis niet worden --> blote eigendom van het huis?

De reserve van de kinderen bedraagt 2/3 van de volledige nalatenschap , zijnde 300.000 van het huis en 150.000 roerende goederen.
De kinderen moeten idd 2/3 samen krijgen. Dit kan geregeld worden door de woning te verdelen tussen de kinderen. Via testament bekomt de vriendin de roerende goederen.
MAAR : de echtgenote bekomt het vruchtgebruik van de gehele nalatenschap , di. zowel van het huis als van de roerende goederen.
Bij feitelijke scheiding kan men zijn partner volledig onterven , ook van het vruchtgebruik. HOE :
1. vermelden in testament
2. minstens zes maanden feitelijk gescheiden zijn
3. erflater moet een gerechterlijke vordering instellen tot het bekomen van een afzonderlijk verblijf
4. echtgenoten mogen niet terug gaan samenwonen
In zulk geval kan dus de volle eigendom van de roerende goederen aan de vriendin vererfd worden.

Het antwoord op uw vraag : ja!

Kinderen zijn reservataire erfgenamen. Twee kinderen hebben recht op minimum 2/3 van de nalatenschap als er geen echtgenote meer zou zijn.

Een langstlevende echtgenote = lle is ook een reservataire erfgenaam. Ze heeft recht op minimum het vruchtgebruik op de 1/2 van de nalatenschap als er geen gezinswoning in de erfenis zou vallen.
Ik schrijf wel degelijk : het vruchtgebruik op de 1/2 !
Is er echter een gezinswoning die in de nalatenschap valt, dan heeft ze - wat die gezinswoning betreft - recht op het volledige vruchtgebruik van de gezinswoning en het daarin aanwezige huisraad.

Indien er zowel kinderen als een lle zijn, moet men die 2 reserves verzoenen. Dan kan men nog de lle maximaal proberen begunstigen of de kinderen of ... de vriendin.

Als men kiest voor de vriendin,
dan is de reserve van de kinderen samen = 2/3 Volle Eigendom
en is het beschikbaar deel van de vriendin = 1/3 Volle Eigendom, maar we moeten de reserve van de lle = 1/2 VG evenredig omdelen over de reserve van de kinderen en het beschikbaar van de vriendin ==>
- reserve kinderen = 1/3 VE + 1/3 VG
- beschikbaar vriendin = 1/6 VE + 1/6 BE
- reserve lle = 1/2 VG.

Als we dat nu ook nog eens gaan opsplitsen in roerend en onroerend (de vriendin wordt maar gekozen voor het roerend):

* roerend:
- zoals hierboven

* onroerend:
- reserve lle = 1/1 VG OG; om te delen:
- reserve kinderen = 2/3 BE
- beschikbaar vriendin = 1/3 BE.

Kinderen zijn reservataire erfgenamen. Twee kinderen hebben recht op minimum 2/3 van de nalatenschap als er geen echtgenote meer zou zijn.

Een langstlevende echtgenote = lle is ook een reservataire erfgenaam. Ze heeft recht op minimum het vruchtgebruik op de 1/2 van de nalatenschap als er geen gezinswoning in de erfenis zou vallen.
Ik schrijf wel degelijk : het vruchtgebruik op de 1/2 !
Is er echter een gezinswoning die in de nalatenschap valt, dan heeft ze - wat die gezinswoning betreft - recht op het volledige vruchtgebruik van de gezinswoning en het daarin aanwezige huisraad.

Indien er zowel kinderen als een lle zijn, moet men die 2 reserves verzoenen. Dan kan men nog de lle maximaal proberen begunstigen of de kinderen of ... de vriendin.

Als men kiest voor de vriendin,
dan is de reserve van de kinderen samen = 2/3 Volle Eigendom
en is het beschikbaar deel van de vriendin = 1/3 Volle Eigendom, maar we moeten de reserve van de lle = 1/2 VG evenredig omdelen over de reserve van de kinderen en het beschikbaar van de vriendin ==>
- reserve kinderen = 1/3 VE + 1/3 VG
- beschikbaar vriendin = 1/6 VE + 1/6 BE
- reserve lle = 1/2 VG.

Als we dat nu ook nog eens gaan opsplitsen in roerend en onroerend (de vriendin wordt maar gekozen voor het roerend):

* roerend:
- zoals hierboven

* onroerend:
- reserve lle = 1/1 VG OG; om te delen:
- reserve kinderen = 2/3 BE
- beschikbaar vriendin = 1/3 BE.

Maar de wens van de erflater is dan niet bereikt, is dit om dat dit niet kan?
Zie casus "... het enige dat hij daarbij wil is dat zijn vriendin (niet zijn echtgenote) de roerende goederen in volle eigendom krijgt". Dan spreek je ook het vorige bericht tegen?

“Art.915bis.§ 1. Niettegenstaande elke andersluidende bepaling verkrijgt de langstlevende echtgenoot het vruchtgebruik van de helft van de goederen van de nalatenschap.§ 2. Giften bij akte onder de levenden of bij testament mogen niet tot gevolg hebben dat de langstlevende echtgenoot het vruchtgebruik verliest van het onroerend goed dat bij het openvallen van de nalatenschap het gezin tot voornaamste woning diende en van het daarin aanwezige huisraad.In geval van feitelijke scheiding van de echtgenoten heeft dit vruchtgebruik betrekking op het onroerend goed waarin de echtgenoten hun laatste echtelijke verblijfplaats hadden gevestigd en op het daarin aanwezige huisraad, op voorwaarde dat de langstlevende echtgenoot daar is blijven wonen of tegen zijn wil verhinderd werd dat te doen en de toewijzing van dit vruchtgebruik voldoet aan de eis van billijkheid.Dat vruchtgebruik wordt toegerekend op het vruchtgebruik dat de langstlevende echtgenoot verkrijgt ingevolge § 1, evenwel zonder daartoe beperkt te zijn.§ 3. De rechten bedoeld in §§ 1 en 2 kunnen bij testament aan de langstlevende echtgenoot worden ontnomen, indien de echtgenoten op de dag van het overlijden sinds meer dan zes maanden gescheiden leefden en indien de erflater, voor zijn overlijden, bij een gerechtelijke akte als eiser of als verweerder een afzonderlijk verblijf had gevorderd en voor zover de echtgenoten na die akte niet opnieuw zijn gaan samenwonen...”(B.W.=Burgerlijk Wetboek).

De man kan dus bij testament het vruchtgebruik van zijn nalatenschap,inbegrepen woning en huisraad,ontnemen aan zijn echtgenote onder de voorwaarden van art.915bis ,§3 B.W..

“Art.913.De giften, hetzij bij akten onder de levenden, hetzij bij testament, mogen de helft van de goederen van de beschikker niet overschrijden, indien hij bij zijn overlijden slechts één kind achterlaat; een derde, indien hij twee kinderen achterlaat; een vierde, indien hij er drie of meer achterlaat....Art.920.Beschikkingen, hetzij onder de levenden, hetzij ter zake des doods, die het beschikbaar gedeelte overschrijden, kunnen na het openvallen van de erfenis tot dat gedeelte ingekort worden.”(B.W.).

De man kan dus bij testament zijn hele nalatenschap schenken aan zijn vriendin,doch zijn kinderen kunnen bij zijn overlijden de inkorting vorderen van die schenking tot zijn beschikbaar deel uit art.913 B.W..

Ga volledigheidshalve naar (Belgische wetgeving) onder Belgisch Staatsblad in http://just.fgov.be/ . Klik voor WetBOEKEN in de balk achter ’Juridische aard’.Op afkondigingsdatum vindt u de overige akten.