JuridischForum.be

Een hypothetische vraag,

Situatie:
Beide ouders zijn nu nog in leven en hebben één kind.
Bij het overlijden van één van de ouders wordt via een keuzebeding in het huwelijkscontract (+testament) gekozen voor 1% van de rechten van het huis te laten erven door het kind en 99% door de overlevende partner.
Nu zijn het kind en de partner in onverdeeldheid.
De bedoeling is dat het kind het huis "overerft" met zo weinig mogelijk kosten.

Nu kan het kind de overlevende ouder zijn rechten uitkopen om uit onverdeeldheid te treden en 2.5% hierop betalen. De overlevende ouder zou het verkregen bedrag dan terugschenken.

De vraag:
Is het effectief nodig om uit onverdeeldheid te treden, die 99% rechten over te kopen (en dus effectief te betalen?) gezien het toch teruggeschonken zou worden?
Of kan er uit onverdeeldheid getreden worden zonder iets daadwerkelijk te betalen, dus dat 99% aandeel van het huis geschonken wordt? (Buiten 2.5% verdelingsrechten, zijn hier bovenop kosten aan verbonden?)
De schenkingen zouden ongeregistreerd gebeuren als de overlevende ouder nog minstens 3 jaar leeft.

Schenking van de woning in blote eigendom, misschien in 2 keren. Nu en binnen drie jaar.

Elke overdracht van een onroerend goed (afstand, verdeling, koop, schenking, ...) vereist een notariële akte, omdat dat de enige manier is om de eigendomsoverdracht in te schrijven op de hypotheekbewaring. Als dat laatste niet gebeurt, geldt de overdracht enkel tussen de partijen en niet voor de rest van de wereld. Een niet-geregistreerde schenking van een onroerend goed is daarom extreem zeldzaam.

Ik heb de indruk dat u een zelfbedachte constructie ontwikkelt. Er bestaan véél eenvoudiger manieren om geen erfbelasting te betalen bij het eerste overlijden. Bijvoorbeeld een onderbedeling van het gemeenschappelijk vermogen tot stand brengen door de gezinswoning niet en het geld wel in de kavel van de langstlevende te leggen; en dan de gezinswoning toch aan de langstlevende laten toekomen bij testament. Nul erfbelasting als de aarde van roerend gelijk is aan die van onroerend.

Schenking van de woning in blote eigendom, misschien in 2 keren. Nu en binnen drie jaar.

Bedoelt u hiermee de woning in blote eigendom te schenken bij leven van beide ouders?
Zoals: https://www.notaris.be/algemeen/brochures/downloads/199

---

... Een niet-geregistreerde schenking van een onroerend goed is daarom extreem zeldzaam.

Ik bedoelde hier een schenking van het geld dat betaald zou worden na overkopen van de 99% rechten.

Ik heb de indruk dat u een zelfbedachte constructie ontwikkelt.

Ik had deze techniek op enkele plaatsen eerder tegengekomen:
*https://www.ing.be/nl/retail/my-money/b ... succession Helemaal onderaan
*http://neven-partners.be/artikelspdf/Te ... 20kind.pdf
...

Bijvoorbeeld een onderbedeling van het gemeenschappelijk vermogen tot stand brengen door de gezinswoning niet en het geld wel in de kavel van de langstlevende te leggen; en dan de gezinswoning toch aan de langstlevende laten toekomen bij testament.

Kunt u hier wat meer info over geven (het is mij niet 100% duidelijk)?

Tja, dat artikel van Neven dateert van 2010 en ik moet zeggen dat ik van de door hem aangekondigde stijgende populariteit van zo een legaat nog niet veel gemerkt heb. Eigenlijk niets...
Probleem is dat als een LLE niet minstens over 100 vruchtgebruik beschikt, hij/zij zich blootstelt aan de willekeur van de kinderen. Die kunnen dan bijvoorbeeld bomma op straat zetten als ze hun deel willen verkopen. En men mag dan al zo goed overeenkomen met de kinderen als men maar wil, morgen kan de geliefde zoon doodvallen en dan krijgt men te maken met diens erfgenamen (bijvoorbeeld een verse postorderbruid of -bruidegom of een verkwistende kleinzoon).

In het algemeen zal men bij een overlijden trachten te bekomen dat het roerend partnerabattement volledig wordt benut (vrijstelling 50.000 aandeel LLE) net zoals de vrijstelling op de verkrijging van de gezinswoning door de LLE.

Uiteraard moet men dat plannen met een huwelijkscontract en/of een testament.

Maar dan zit de LLE daar met 100% van die gezinswoning. Als die dan nog onroerend moet beginnen schenken in schijven, kan het al snel te laat zijn (dat is wat Neven bedoelt met die ouders van 70 jaar).

--------------

Techniek waarbij de LLE alles bekomt uit de gemeenschap en niets moet betalen.
Lukt ideaal als er evenveel geld is op de bank als de waarde van de gezinswoning.
Stel 300.000 op de bank en een gezinswoning van 300.000.
Via keuzebeding kiest de LLE voor 100% van de banktegoeden en voor 0% van de gezinswoning.
De LLE moet daarop niets betalen: hij/zij bekomt niet méér dan de helft van de gemeenschap opgeteld (namelijk 300.000 en de helft van 600.000 is ook 300.000). Artikel 2.7.1.0.4 (vroeger artikel 5) is niet toepasselijk.
Via testament krijgt de LLE dan een bijzonder legaat van de gezinswoning.
Geen erfbelasting verschuldigd wegens volledig vrijgesteld.
De LLE bekomt dus alles en betaalt niets.
Indien gewenst kan er roerend geschonken worden; gratis indien men nog 3 jaar blijft leven of aan 3% bij registratie.
Verder doet de LLE met de gezinswoning wat hij/zij wil: hij/zij is meester van de zaak.
Onroerend schenken van de blote eigendom; verkopen en het geld schenken; verkopen op lijfrente; maar niemand kan hem/haar dwingen te vertrekken.

en dan de gezinswoning toch aan de langstlevende laten toekomen bij testament. Nul erfbelasting als de aarde van roerend gelijk is aan die van onroerend.

Dit kan niet via testament, als er kinderen zijn.

Ik ga inderdaad uit van samenwerking met de kinderen maar had dat moeten in de verf zetten (ik eindigde wel hoofdzakelijk met roerende en onroerende schenkingen). Kinderen zijn ook beter af met een overblijvende ouder die geen erfbelasting heeft moeten betalen. Als ze slim zijn, werken ze mee: het alternatief is een verblijvingsbeding voor 100% in volle eigendom aan de overlevende ouder. Dan hebben de kinderen niets.
Wat ik beschrijf komt steeds vaker voor; Vlabel aanvaardt dat er niets aan te doen is.