JuridischForum.be

huwelijkscontract algehele gemeenschap met verblijvingsbeding. de erflater had kinderen uit vorig huwelijk die dus inkorting kunnen vorderen ; vraag : zal de notaris voor deblokkering van de rekeningen een akte van erfopvolging opstellen die alleen de echtgenoot vermeldt of ook de kinderen hoewel men op dat ogenblik nog niet weet of die inkorting zullen vorderen ; dat zou dan de deblokkering natuurlijk vertragen.
(Moet de notaris in het geval van een verblijvingsbeding die kinderen wel verwittigen ?)

Mijn opmerking : welke notaris laat een contract algemene gemeenschap met verblijvingsbeding opmaken , in de wetenschap dat er kinderen uit een vorige relatie zijn? Dit kan toch niet! Natuurlijk moeten die kinderen inkorting vragen. Op deze manier worden zij volledig onterfd. De diverse vermogens moeten terug samengesteld worden : wat is van hem , wat is van haar , wat is van hemeenschappelijk. De echtgenote zal slechts kunnen beschikken over het vrije gedeelte van de nalatenschap.

Welke notaris ?
- Een notaris die, zoals veel van zijn collega's (beweerde hij) vragende partij was voor het afschaffen van de erfrechtelijke reserve, een systeem dat dateert uit ver vervlogen tijden toen de gezinssituatie's, de levensverwachting, de samenstelling van het bezit enz. er heel anders uitzag. Ik las onlangs in een artikel het volgende van de hand van professor Verbeke (k.u.Leuven - notarieel familiaal vermogensrecht): "......... op het gezinsvermogen van ouders hebben kinderen volgens mij geen enkel recht........van het gezinsvermogen zou de langstlevende automatisch alles moeten krijgen........enkel voor minderjarigen en kinderen met een handicap kun je een uitzondering maken......."
- Pas dat toe op de specifieke situatie : de potentiële erfgenaam : een zoon , een welstellende vijftiger die jaren geleden alle contact met zijn vader verbrak, en aan de andere kant een gemeenschap die praktisch beperkt is tot
de gezinswoning zodat de overlevende zelfs de volledige eigendom daarvan niet zou hebben........Dan kan je toch moeilijk anders dan prof Verbeke gelijk geven en hopen dat onze wetgevers gaan inzien dat Napoleon in de geschiedenisboeken thuishoort.

Krijg ik misschien toch een antwoordje op mijn, zuiver technische vraag ?

Wat u aanhaalt van Prof Verbeke gaat over EIGEN kinderen. Niet over eerdere kinderen uit een andere relatie. Dit is een groot verschil. Omdat de eigen kinderen uiteindelijk wel erven van de langstlevende ouder. In het geval dat u beschrijft erft wordt de wel effectief zoon onterfd in dat systeem.

Het antwoord op uw zuiver technische vraag kan u opmaken uit het antwoord van Wanton.

Inderdaad , een clausule 'langst leeft ,al heeft' kan steeds tussen echtgenoten , indien er slechts kinderen van beiden aanwezig zijn. Om fiscale redenen - te dure successierechten- is dat evenwel niet aan te raden. In het beste geval wordt een keuzebeding opgenomen. Dan kan de overlevende echtgenoot op het juiste moment nog bepalen waaruit zijn erfenis bestaat : leeftijd , gezondheid, financiële behoeftes , relatie met de kinderen : dit kunnen elementen zijn die de keuze beïnvloeden. Maar als er kinderen zijn uit een vorige relatie kan dit leiden tot onterving. In de meeste gevallen is dit niet wenselijk. In vermelde situatie met een gegoede vijftiger kan dit anders liggen , maar daarvoor het principe verloochenen? neen hé! En dat van die vele notarissen-collega , daar twijfel ik aan.

t.a.v. jojan & wanton

Ik lees heel wat anders bij prof. Verbeke : "het is de verantwoordelijkheid van de ouders om hun kinderen een goede opvoeding en opleiding te geven zodat ze zelf met hun eigen gezinnetje een eigen gezinsvermogen kunnen opbouwen. Als ze dat gedaan hebben waarom moet dat kind dan nog een deel van het vermogen van zijn ouders krijgen ?" en verder "Als ik mijn kinderen goed opvoed, hen laat studeren, waardoor ze een degelijke job hebben en ik wil vervolgens een fonds oprichten om onderzoek te doen naar het paringsgedrag van de tseetseevlieg dan moet ik dat kunnen." Professor Verbeke pleit al lang voor het systeem van vrije keuze zoals eveneens bijv. Koen Raes ethicus aan de U.Gent. Een onderscheid tussen kinderen uit een eerder of latere relatie vind ik daar nergens in.
Voor zover ik weet bestaat het systeem van erfrechtelijke reserve niet in de angelsaksische landen - misschien komt het daardoor dat fortuinen kunnen gaan naar universiteiten of humanitaire organisatie's - je ziet het hier niet gebeuren !

Sorry voor het verschil in mening maar het is tenslotte een FORUM !

En pleit professor Verbeke dan ook voor het afschaffen van de onderhoudsplicht van kinderen naar ouders toe?

En er is iets te zeggen voor dat afschaffen net zoals er iets voor te zeggen is dat het niet wordt afgeschafd.

En zoals bij bijna alles in onze wetgeving is dit zo historisch gegroeid. De wetgeving in angelsaskische landen is heel anders opgebouwd. Een systeem dat daar (historische gegroeid) wel goed werkt, werkt daarom niet noodzakelijk evengoed hier. De wetgever in België opteert er duidelijk voor om bepaalde erfgenamen wettelijk te beschermen tegen onterving.

Ik begrijp best dat in het geval dat u hier aanhaalt de vader liefst de zoon zou onterven. Er zijn echter ook andere gevallen denkbaar. Denk maar aan het "jonge" meisje dat nog snel met de "oude" man trouwt en zo diens volledige erfenis inpalmt. (Gebeurd regelmatig in angelsaksche landen). Is dat dan rechtvaardig?

De filosofische overtuigingen van de professoren en de vigerende wetgeving zijn twee verschillende zaken!!!!
Angelsaksische landen zijn geen voorbeeld, wel een paradijs voor advocaten!!!!

- Ja hoor : hij zegt : "als je een systeem hebt waarbij ervan uitgegaan wordt dat het vermogen van de ouders finaal aan de kinderen toebehoort, moeten die kinderen ook het omgekeerde aanvaarden ; herinner u het protest toen beslist werd dat het OCMW, dat moet tussenkomen bij ouderen die hun rusthuis niet kunnen betalen, het geld mocht recupereren bij de kinderen. Veel van die kinderen schreeuwden toen moord en brand."
Krijgen willen ze allemaal wel maar er iets van afgeven................
- ons systeem is historisch misgroeid daarom ook moet men er altijd weer aan prutsen om het min of meer aan de evolutie van de tijd aan te passen (een generatie overslaan bijv.- iemand 20 jaar verouderen bij vruchtgebruik, enz, enz.)
- wat is er verkeerd aan die oude man die nog een groen blaadje koopt met het geld dat hij zelf met werken verdiend heeft ?Hij toch zelf bepalen wat hij in zijn huwelijkscontract aanvaardt !
Mijn familie en vrienden in Amerika hebben daar allemaal geen probleem mee : als je er zelf voor gewerkt hebt doe je er zelf mee wat je wil en zo leer je de jeugd inzien dat je met werken vooruit komt, niet door wachten op een erfenis.

Ja ik heb ook zo mijn verzuchtingen die helaas onmogelijk zijn want onwettig. Ik bedoel enkel:dit is een juridisch forum, geen filosofisch. In die zin moeten dan m.i. ook antwoorden worden gegeven.

"als je een systeem hebt waarbij ervan uitgegaan wordt dat het vermogen van de ouders finaal aan de kinderen toebehoort, moeten die kinderen ook het omgekeerde aanvaarden ; herinner u het protest toen beslist werd dat het OCMW, dat moet tussenkomen bij ouderen die hun rusthuis niet kunnen betalen, het geld mocht recupereren bij de kinderen. Veel van die kinderen schreeuwden toen moord en brand.":

dit is een contradictio in terminis, want zolang de ouders een vermogen hebben stelt zich geen probleem van onderhoudsgeld vanwege de kinderen......maar moesten de ouders via testament de kinderen volledig kunnenn onterven, eerst dan zou de onderhoudsplicht van kinderen jegens ouders onrechtvaardig worden.......

De US als voorbeeld stellen van een rechtvaardige samenleving is ook uiterst discutabel....

Zoveel jongeren erven er niet meer hoor, vermits de gemiddelde levensverwachting al in de 80 is mag je ervan uitgaan dat de meeste mensen rond hun 55 erven he.

En in Amerika zijn er constant processen over erfeniskwesties zoals aangehaald in mijn voorbeeld. Zoals roharro aanhaalt: een paradijs voor advocaten.

jackpot???

“Art.1465.Ingeval er kinderen zijn die niet gemeenschappelijk zijn, blijft elk beding in het huwelijkscontract hetwelk ten gevolge heeft dat aan een der echtgenoten meer wordt gegeven dan het beschikbaar gedeelte, ZONDER GEVOLG ten aanzien van het meerdere...”(Burgerlijk Wetboek=B.W.).
en :
“Art.913.De giften, hetzij bij akten onder de levenden, hetzij bij testament, mogen de helft van de goederen van de beschikker niet overschrijden, indien hij bij zijn overlijden slechts één kind achterlaat;een derde, indien hij twee kinderen achterlaat;een vierde indien hij er drie of meer achterlaat.”(B.W.).

‘huwelijkscontract algehele gemeenschap met verblijvingsbeding. de erflater had kinderen uit vorig huwelijk die dus inkorting kunnen vorderen ‘

Wat ‘zonder gevolg blijft’ vereist geen vordering tot inkorting.

“Art.1240bis. § 1. Behoudens andersluidende wettelijke bepalingen, geeft een schuldenaar te goeder trouw bevrijdend tegoeden van een overledene vrij, indien dit gebeurt aan of op instructie van de personen aangewezen in een attest van erfopvolging opgesteld door de ontvanger van het successiekantoor bevoegd voor de inlevering van de aangifte van nalatenschap van de overledene, of in een attest of in een akte van erfopvolging opgemaakt door een notaris. Het attest of de akte van erfopvolging wordt op verzoek van een belanghebbende afgeleverd met het oog op de in het eerste lid bedoelde vrijgave van tegoeden...§ 4. Zowel de akte als het attest van erfopvolging vermelden op duidelijke wijze wie de erfgerechtigden zijn die aanspraak kunnen maken op de tegoeden van de overledene, met vermelding van volgende identificatiegegevens : naam, voornamen, plaats en datum van geboorte, adres en eventueel de datum van overlijden.”(B.W.).

‘erfgerechtigden zijn die aanspraak kunnen maken op de tegoeden’ omvatten ook meteen de kinderen vermits geen vordering tot inkorting vereist is.

Dank aan de betrokkenen die naast het antwoord op mijn technische vraag ook gezorgd hebben voor een mini-debat over zin en onzin van de erfrechtelijke reserve . Misschien komt de wetgever ooit wel tot het besef dat de tijd niet heeft stilgestaan en dat men misschien beter rekening zou houden met maatschappelijke veranderingen zoals verhoogde levensverwachting, gewijzigde gezinssamenstellingen, enz. enz. en zich daarbij niet beperken tot oplapwerk want van een postkoets uit Napoleons tijd maakt men zo nooit een aan onze tijd aangepast verkeersmiddel !

Nogmaals dank

Inderdaad , men erft tegenwoordig pas dikwijls wanneer men reeds een eind over de zestig is. Maar daar wordt door successieplanners op ingespeeld door de techniek én tactiek van de schenkingen te propageren en toe te passen. Maar daar ook dient , terecht , rekening gehouden worden met de reserve.