Prijs attest erfopvolging/akte van bekendheid

[Rica]

Weet iemand waarom de prijs van een (niet geregistreerde) akte van bekendheid (in casu: testament + nalatenschap in rechte lijn) bij een notaris zo duur is (250-500 euro, vaak nog te verhogen met 15 euro per opzoeking voor fisc. en soc. notificatie. Of de prijs schommelt ngl. de notaris al/niet de aangifte van nalatenschap mag doen!)?

De ontvanger van successierechten levert een attest van erfopvolging gratis af! Maar als er een testament en/of huwelijkskontrakt is moet men verplicht langs een notaris passeren. De mogelijkheid om de akte van bekendheid, tegen een 'democratische prijs' via de vrederechter te bekomen is niet meer mogelijk.
Ik veronderstel dat in deze de notaris toch wel optreedt als 'openbaar ambtenaar' en niet als vrij beroeper? Volgens het KB van de honoraria der notarissen is een akte van bekendheid m.i. toch onderworpen aan een 'vast tarief' (7,50 - 18,60 euro + 20% (?))? (ok indien te verhogen met 15 euro per opzoeking, maar dat verklaart het grote prijsverschil toch niet).
Indien er geen testament en/of huwelijkskontrakt is en men gaat dan naar een notaris voor een akte van bekendheid, dan doet men het zichzelf aan, want met een beetje moeite kan men het gratis verkrijgen bij de ontvanger van SR. Maar i.g.v. het bestaan van een testament/huwelijkskontrakt heeft men deze mogelijkheid niet. (Vóór de verplichte soc. en fisc. notificatie leverden veel notarissen een attest van erfopvolging ook (zo goed als) gratis af!) En de prijs voor een opzoeking in het CRT kan het ook niet maken, want die kan de erfgenaam zelf kosteloos verkrijgen.
Of bestaat er misschien nog een andere mogelijkheid om, i.g.v. het bestaan van een testament, tegen een democratische prijs een papiertje te bekomen om de banktegoeden van de overledene vrij te maken? Indien niet, dan vraag ik me af waarom de prijs van het tarievenbesluit (m.i.) niet gevolgd wordt voor een (niet geregistreerde) akte van bekendheid, nodig om de gelden vrij te maken na een overlijden?
Alvast dank voor een mogelijke verduidelijking!

[KimSe]

Wanneer een testament of huwelijkscontract bestaat is de opmaak van een akte van bekendheid vereist, en dus ook de tussenkomst van een notaris.

De kosten hiervan belopen, zoals u zegt rond de 250,00 a 300,00 euro bedragen.
De notaris moet dan ook verplicht enkele standaardopzoekingen doen:
- op het CRT (om na te gaan of er naast de wilsbeschikking waarover hij beschikt nog recentere wilsbeschikkingen/huwelijkscontract gekend zijn) - kostprijs +/- 50 euro
- op de registratiekantoren waar de overledene gekend is (in het beste geval 1, in het slechtste geval kunnen dit er gerust een 5 tal zijn...) - kostprijs kan per opzoeking oplopen tot +/- 60 euro, afhankelijk van registratiekantoor
- fiscale opzoekingen: per erfgenaam +/- 15 euro

Zoals je ziet lopen de kosten serieus op... Bovendien dient hierop dan nog eens BTW te worden betaald waardoor dergelijke rekening best wel te rechtvaardigen is...

Inderdaad, zonder testament of huwelijkscontract is het veel eenvoudiger en goedkoper om de tegoeden vrij te krijgen... Maar dan is niets geoptimaliseerd (qua successieplanning bedoel ik dan).
De dag van vandaag hangt overal een prijskaartje aan...

[Rica]

Dank voor uw info, KimSe!
Maar het is nog geen antwoord op mijn vraag of de akte van bekendheid nu al/niet onder het tarievenbesluit valt. En zo ja, waarom de prijs dan zo veel hoger is dan in het tarievenbesluit vermeld is, want dan wordt de wet toch niet nageleefd? En zo niet, waarom dan niet?
Een akte van bekendheid is een akte van bekendheid zou ik denken. En als een notaris een openbaar ambt vervult dan zal het niet steeds de verrekening kunnen zijn van werkelijk gemaakte kosten. Hij zal dan de ene keer 'winst' maken, de andere keer 'verlies'. Maar mogelijk verlies wordt m.i. dan weer ruim goed gemaakt in de gevallen waar hij optreedt als vrij beroeper, of wanneer hij minder opzoekingen moet doen als openbaar ambtenaar (cf 1 registratiekantoor en slechts 1 of enkele erfgenamen).

Welke info moet er gevraagd worden op de registratiekantoren waar de overledene gekend is, nodig voor het opmaken van de akte van bekendheid (en wat de ontvanger van SR dan niet zou moeten doen?)?
Opzoeking CRT kan erfgenaam gratis bekomen en aan notaris bezorgen: 50 euro gespaard!
En over welke optimalisatie qua successieplanning gaat het dan als een notaris de akte van bekendheid opstelt? Die optimalisering gebeurt m.i. bij de opstelling van het testament, waarvoor de notaris reeds werd betaald (cf. 200 euro + eventueel honorarium voor begeleiding i.g.v. belangrijk vermogen) + meestal geniet hij i.g.v. een testament nog van een mooi uitvoeringshonorarium.

[roharro]

Het antwoord is dat het deel ereloon in de totaalkost van dergelijk attest niet is gereglementeerd.
De prijs van dergelijk attest kan dan ook -ceteris paribus- verschillend zijn bij verschillende notarissen.

optimalisatie: die gebeurde mogelijks bij het ostellen van het testament en natuurlijk niet door de optelling van een attest acheraf

[KimSe]

Rica, het is mij niet echt duidelijk over welk tarievenbesluit u het heeft... u mag mij gerust de gegevens bezorgen...

De kosten voor een akte van bekendheid kunnen onderverdeeld worden in:
-ereloon notaris: dat ligt inderdaad vast en betreft het minimum ereloon zoals correct werd aangehaald in je beginpost
-aktekosten (CRT, registratie, ...) (de reden waarom het registratiekantoor moet geconsulteerd worden is omdat het CRT pas later werd opgericht, voor de oude giften onder levenden en testamenten kan het CRT niet gebruikt worden, deze gegevens zijn enkel consulteerbaar via het registratiekantoor (die veel verder teruggaan in tijd))
- dossierkosten (kopijen voor de erfgenamen, kopijen voor de nodige banken, aanleg dossier (je ziet dat een akte van bekendheid soms goedkoper is als de notaris het ganse nalatenschapsdossier moet doen, omdat het dossier voor alle akten en aangiftes kan worden gebruikt)
- eventueel registratierechten

Ik bedoelde met optimalisatie de optimalisatie van de successieplanning.

Als ik bepaalde van mijn erfgenamen zou willen bevoordeligen ten voordele van anderen zou de kost van een akte van bekendheid het minste van mijn zorgen zijn, zolang mijn wil wordt nageleefd.

Tot voor een paar jaar werd voor notariële aktes een forfait (voor wat de aktekosten betreft: ik bedoel hier niet het ereloon en de kosten voor registratie/overschrijving op het hypotheekkantoor mee) aangerekend.
Echter, de kosten van de stukken onderling (opzoeking hypotheekkantoor, registratiekantoor, zelfs kadaster) verschilt enorm van dossier tot dossier dat de meeste Kamers van Notarissen ondertussen het systeem hanteren van de "werkelijke kosten", waarbij de effectieve kosten van alle stukken in rekening wordt gebracht.

Een akte van bekendheid is een akte van bekendheid.
Dit zal voor u misschien zo lijken, maar is het niet in de praktijk niet altijd.
Een akte van bekendheid met 3 erfgenamen is niet hetzelfde als een akte van bekendheid met 50 erfgenamen. Zeker niet als daar nog een testament bijkomt.
Een akte van bekendheid met al dan niet gecompliceerd huwelijkscontract (met eventuele uitoefening van de keuzemogelijkheid) is ook andere koek dan een ouder die kinderen nalaat...

Dat de erfgenamen zelf de opzoeking op het CRT zouden kunnen doen is nieuw voor mij... daar ben ik niet van op de hoogte, gezien dit gelinkt is aan de KFBN...

[Rica]

Hartelijk dank voor uw uitgebreide info. KimSe! Het wordt me al wat duidelijker!
Ik verwijs naar 'Het Tarief van 16 december 1950 van de honoraria der notarissen' bij KB van 16 dec. 1950, B.S. 25 dec. 1950. Art 17.50.1 verwijst m.i. naar het honorarium voor een akte van bekendheid voor erfgenamen in rechte lijn. (Art 2 e.v. van het KB vermeldt wat o.a. het getarifeerd honorarium van een akte omvat). Wat volgens mij daar idd nog niet is aangerekend is de fisc. en soc. opzoeking aan 15 euro (incl BTW) voor de overledene en iedere erfgenaam.
In casu gaat het om een zeer eenvoudige nalatenschap van een weduwe (scheiding van goederen) met 2 kinderen, bij testament: toebedeling 1/3 en 2/3. Testament opgenomen in CRT. De notaris in onze gemeente vraagt voor een niet geregistreerde akte van bekendheid 500 euro (en als hij de aangifte van nalatenschap mag doen: 350 euro). De notaris van een aanpalende gemeente vraagt 380 euro. Bij verdere rondvraag blijkt de gemiddelde prijs 250 euro (al/nt + 15 euro voor opzoekingen per erfgenaam). 250 euro blijkt ook de aanbeveling van de KFBN te zijn.
Persoonlijk vind ik 250-500 euro 'duur' voor in casu één blaadje papier. De opzoeking in het CRT heeft een erfgenaam zelf laten doen (gratis te bekomen door eenvoudig mailtje aan de KFBN met de vraag voor een particuliere consultatie van het CRT).
Omdat de tarieven zo sterk verschillen krijg ik de indruk dat de notaris in deze optreedt als 'vrij beroeper', en zijn honorarium vrij bepaalt en al/niet rekening houdt met een aanbeveling van KFBN.
Het KB ivm de honoraria der notarissen ('tarievenbesluit') heeft m.i. juist tot doel de honoraria vast te leggen voor de zaken waar een notaris optreedt als 'openbaar ambtenaar'. Dat een akte van bekendheid igv het bestaan van een testament/huwelijkskontrakt onder dit tarievenbesluit zou vallen zou mij logisch lijken gezien de wetgever in dgl geval de erfgenamen nu verplicht zich tot een notaris te richten (vroegere mogelijkheid via vrederechter kan niet meer), waardoor de notaris m.i. bijgevolg optreedt als openbaar ambtenaar, met toepassing van het tarievenbesluit (meer bepaald in casu art 17.50: 7,50-18,60 euro (+ 20%) + BTW + eventueel 15 euro per opzoeking ivm fisc en soc notificatie).
Foute redenering???

[KimSe]

Het KB van 16/12/1950 behandelt enkel het honoraria van de notaris, en niet de overige kosten die een akte met zich meebrengt...
Ik kan je redenering over het ereloon ook perfect volgen, maar waar ik op aanstuur is het feit dat dit ereloon niet de enige kost is binnen een dossier.

een notaris kan perfect een ereloon van 7,50 euro aanrekenen, maar daar bovenop 200,00 euro dossierkosten terwijl een andere notaris maar 100,00 euro dossierkosten aanrekent en een ereloon van 15,00 euro (wat perfect binnen de grenzen ligt).

Een akte van bekendheid moet in casu altijd geregistreerd worden.
Een erfrechtverklaring niet. Ik neem aan dat je op dit 2e doelt.

Dan is 500,00 euro inderdaad aan de hoge kant. Ook de 380,00 euro vind ik nog vrij hoog eigenlijk. (het notariaat waar ik werkzaam was rekende 2 jaar terug 250,00 euro voor erfrechtverklaring als dossier op zich en 200,00 euro wanneer het deel uitmaakte van een groter dossier)

Niets belet je dit te melden aan de Kamer van Notarissen van de provincie waar je woonachtig bent, maar of het iets zal uitmaken is de vraag, gezien een notaris wat dossierkosten betreft nog altijd vrij kan kiezen (wat je in principe kan vergelijken met een advocaat).
Het staat je ook steeds vrij een afrekening van de kosten te vragen aan de notaris in kwestie (in principe moet hij dit zelfs afleveren wanneer hij zich voor zijn onkostennota baseert op zijn werkelijke kosten).

[j.demoor]

“Art.1240bis...§ 3...In de gevallen waarin de erfenis van de overledene niet uitsluitend wordt vererfd overeenkomstig de bepalingen van de artikelen 718 tot 755, in geval van bestaan van onbekwame erfopvolgers of indien er sprake is van een uiterste wilsbeschikking, een contractuele erfstelling of een huwelijkscontract in hoofde van de overledene is alleen de notaris bevoegd om een akte of een attest van erfopvolging af te leveren.

De akte of attest van erfopvolging komt (nog) niet voor in 16 DECEMBER 1950. - Tarief van de honoraria der notarissen (in bijlage van KB 1950-12-16/30).

Ik heb kennis van een notariële akte van erfopvolging wegens testament , waarvoor op 13 mei 2011 €(100 + 225) werd betaald.