JuridischForum.be

Schenking ‘Voorschot op erfenis’


Mijn echtgenoot kreeg in 1992 een woning met grond als ‘voorschot op erfenis’ van zijn ouders, zijn broer kreeg destijds het bedrag (= de waarde van het ontroerend goed) in cash geld en kocht daarmee de woning van zijn grootouders. Het probleem is nu wel dat mijn man zijn grond enz geschreven werd bij notariële akte met duidelijke vermelding van ‘voorschot op erfenis’; voor het geld dat zijn broer kreeg staat evenwel helemaal nergens iets geschreven of is iets vermeld. Wij zijn bang dat bij het overlijden van hun moeder (vader is inmiddels overleden), het ontroerend goed terug in de gemeenschap zal gaan aan de actuele waarde van het moment en dat, vermits er geen bewijs is van het geschonken geld, de helft van de schenking van mijn man zal gaan naar zijn broer, hetgeen betekent dat mijn man, zo er niet genoeg geld is bij het vereffenen van de nalatenschap bij het overlijden van de moeder, zijn huis zal moeten verkopen om zijn broer te kunnen betalen.

Onlangs heeft mijn man het probleem voorgelegd aan zijn broer die hem bevestigde dat hij niet bang moet zijn, dat hij zijn huis niet wou en dat hij op het moment zal zeggen dat het huis niet in de gemeenschap moet. Ik ben evenwel zeer bang dat woorden maar woorden zijn en dat wanneer de broer beseft dat dit voor hem bovenop zijn deel nog bvb € 200.000 extra zou betekenen. Geld is immers ieders vriend en ik besef dat al veel ruzies zijn ontstaan door geld. Enkel een geschreven woord lijkt me een zekerheid. En wat trouwens als de broer zou overlijden en zijn kinderen niet op de hoogte zijn van deze schenking?). Ik voel een zwaard van Damocles boven zijn hoofd hangen !

Nu is er nog een bijkomend probleem. Toen wij huwden in 2003 (2de huwelijk) liet mijn man een notariële akte opstellen (bij een andere notaris) waarbij hij mij voor 2/3de erfgename aanstelde en voor 1/3de zijn dochter (uit zijn 1ste huwelijk en waarmee hij in onmin leeft). Nu ben ik zelf ook bang dat ditzelfde zwaard van Damocles boven mijn hoofd hangt, misschien zelfs nog meer. Indien mijn man zou overlijden voor zijn moeder ben ik dus een deel erfgenaam, ik vermoed dat het ontroerend goed dan ook in de gemeenschap zal gaan bij het overlijden van de moeder en dat ik dan 2/3 van het bedrag dat de broer dan toekomt zal moeten ophoesten. Ik heb zo een bedrag niet (ik ben geen erfgenaam van de moeder wat heel normaal is, dat betwist ik helemaal niet, en kan dus niet compenseren) en het huis zal dan sowieso moeten verkocht worden. Weg is de veiligheid die mijn echtgenoot mij wou geven !!! Moet ik aan de nalatenschap van mijn man aan mij verzaken? Of mag ik door mijn huwelijk nog levenslang in de woning wonen en wordt zij pas nadien in de gemeenschap (zijn familie) teruggeplaatst? De nalatenschap zal dan volledig terugkeren naar zijn dochter vermoed ik.

Hoe kunnen wij deze problemen het best oplossen want het kan zo vlug te laat zijn, je weet nooit hoe het leven gaat en beter voorkomen dan genezen … dit kan hier trouwens niet. Ik hoop wat richtlijnen door te krijgen.

Met dank en vriendelijke groeten,
Josiane

Op ogenblik van overlojden worden schenkingen geëvalueerd als volgt:

- onroerende goederen: waarde op dag van overlijden
- roerende goederen: waarde op dag van de gift.

Uw echtgenoot zal dus volgens deze waarderingsregels een schuld hebben tov de erfgenamen ten belope van de meerwaarde van het onroerend goed.
Normaal gezien kan uw echtgenoot u geen 2/3 nalaten, aangezien het reservatair deel van zijn dochter 1/2 is.

Elke schenking is een voorschot op erfenis , of dat op een document staat geschreven of niet. Men had indertijd de praktijk van de dubbele schenking moeten doen : elke zoon evenveel en hetzelfde geven: beiden de helft van het huis en evenveel aan geld. Met dat geld kan de één dan de andere uitkopen. Dan zijn er achteraf geen discussies en herwaarderingen nodig. Een terugkeer van het huis in de nalatenschap van moeder kan niet. Het enige dat kan is ( zoals roharro schrijft) een herwaardering met vergoeding van het verschil. Maar dat is niet verplicht. U mag hopen dat zijn broer daarvan afziet omdat hij terzelfdertijd in staat werd gesteld om ook een huis te kopen. Hou hem aaan zijn woord dat hij geen vergoeding vraagt.
Wat betreft uw eigen zaak : als uw man overlijdt , verkrijg jij zeker en altijd het vruchtgebruik over de ganse woning. Hierdoor kan jij zelf levenslang blijven wonen zonder dat iemand u iets in de weg kan leggen. Maar idd , hij kan u slechts de helft van zijn nalatenschap geven. Zijn dochter - zelfs als hij die in 20 jaar niet gezien heeft- heeft recht op de helft. Weliswaar in blote eigendom.

Dikke merci voor de inlichtingen.

Ik bekijk de notariële akte dit weekend maar ben niet thuis momenteel.

Nog een kleine vraag die geen betrekking heeft op mezelf maar die ik wil stellen in naam van een vriendin: indien iemand jaren geleden een schenking als 'voorschot op erfenis' heeft aanvaard bij leven van de ouders, en bij het overlijden van de vader (moeder is inmiddels al overleden) onlangs heeft hij bij de griffie laten vastleggen dat hij de erfenis weigert, wat gebeurt dan met het goed dat hij aanvaard heeft bij de schenking destijds, vooral als er nog erfgenamen zijn (zus) die nog niets heeft gekregen?

Josiane

Dikke merci voor de inlichtingen.

Ik bekijk de notariële akte dit weekend maar ben niet thuis momenteel.

Nog een kleine vraag die geen betrekking heeft op mezelf maar die ik wil stellen in naam van een vriendin: indien iemand jaren geleden een schenking als 'voorschot op erfenis' heeft aanvaard bij leven van de ouders, en bij het overlijden van de vader (moeder is inmiddels al overleden) onlangs heeft hij bij de griffie laten vastleggen dat hij de erfenis weigert, wat gebeurt dan met het goed dat hij aanvaard heeft bij de schenking destijds, vooral als er nog erfgenamen zijn (zus) die nog niets heeft gekregen?

Josiane

Door de erfenis te weigeren wordt die bij het te verdelen bedrag van de andere erfgenamen gevoegd, tenzij verworpen wordt in het voordeel van de eigen kinderen.
Met de vroegere schenking gebeurt er niets.

Indien de broers en zusters van mening zijn dat de schenking te groot was zullen ze via het gerecht een compensatie moeten vorderen van de begunstigde.

Maar zoals ik schreef: uit zichzelf gebeurt er niets.