JuridischForum.be

Onlangs is mijn vader overleden. Mijn vader bezat een eigen woning. Mijn moeder is 4 jaar geleden van hem gescheiden, en is samen met mijn enige broer (vrijgezel) samen verhuisd.
3 jaar geleden zijn ze echter terug naar huis komen wonen. Ouders zijn niet meer hertrouwd en waren feitelijk samenwonend tot en met het overlijden van vader.
De communicatie tussen hen en mij is ernstig verstoord daarmee is er heel weinig contact tussen ons.

Nu werd ik bij de notaris geroepen voor de verdeling van de erfenis. Vader had echter een testament nagelaten, waarin hij het vruchtgebruik heeft geschonken aan zijn ex-vrouw (mijn moeder dus) , en ik en mijn broer erven elk een deel van het huis in naakte eigendom. Groot was mijn verbazing toen ik het voorstel hoorde van de notaris, dat in wezen van mijn moeder en broer komt. Zij stellen voor dat ik, als moeder komt te overlijden (ze is 71 jaar), mijn broer zijn aandeel in het huis aan mij zou willen geven, (ik bekom dus de volle eigendom), en in ruil daarvoor zou ik hem het vruchtgebruik moeten geven op de woning. Kan dit zomaar ? Ze doen dit voorstel omdat mijn broer al gans zijn leven werkloos is en hij geen lening kan aangaan om mij uit te kopen. Wat moet ik hiermee?
Ik zelf ben zelf alleenstaand met een schoolgaande dochter, en ga werken om mijn eigen huisje af te betalen, en ik vrees een beetje voor misbruik op het vlak van grote herstellingen aan het ouderlijk huis op termijn, aangezien de naakte eigenaars kunnen aangesproken worden op kosten voor grote herstellingen.
De notaris trachtte mij toch te overtuigen dit te overwegen, en moest het als een 'spaarpot' voor mijn dochter bekijken op termijn. Zij zou dan later eigenaar worden van een eigen woning via mij, maar ik zie dus zelf niets van mijn erfenis, want broer zou er levenslang gratis mogen wonen dan (dat doet hij nu dus ook al en is altijd zo geweest). Ik heb ook geen zicht op moeders geldbeugel, dus kan ze wellicht mijn broer op die manier ook nog bevoordelen.
Ik weet dat ik het recht heb op de eis van verkoop van het huis als moeder overlijdt, maar denk dat mijn broer dan heel moeilijk gaat doen, en conflicten wil ik vermijden natuurlijk.

Ik ben te rade geweest bij een andere notaris, en die zei me dat ik nu zelfs al het recht had om mijn deel op te eisen, omdat mijn ouders op moment van overlijden feitelijk samenwonend waren, en er dan geen sprake meer kan zijn van een gezinswoning en dus alsnog kan verkocht worden , ondanks het vruchtgebruik van mijn moeder.

wat kan ik hiertegen doen?

Vergeet niet dat ook op de naakte eigendom successierechten moeten betaald worden. Vooraleer uw dochter er dan voordeel aan heeft zal zij nog eens successierechten moeten betalen op het deel dat ze van U erft, en dan nog moeten wachten tot de oom ook overleden is.

Men stelt dus voor dat uw broer U een schenking doet (schenkingsrechten) terwijl hij het vruchtgebruik behoudt.

Ik zou gaan voor de verkoop. Tenslotte heeft uw moeder ook haar deel ontvangen bij de echtscheiding.

Ik zou daar niet mee akkoord gaan. Jij gaat niets zijn met de naakte eigendom, het zal je alleen maar geld kost.
En je broer heeft dan een gratis huis?
Ik denk het niet ...

Zover had ik ook al gedacht ivm met die successierechten later naar mijn dochter toe indien ik voor mijn broer kom te overlijden, als ik de voorgestelde regeling tref. Ook de schenkingskosten zijn een kost idd.

Mijn vader zijn testament is opgemaakt bij diezelfde notaris verleden jaar, en hierin wordt ook vermeld dat mijn ouders op dat moment enkel feitelijk samenwonend waren, en mijn moeder het vruchtgebruik erft. De andere notaris beweert dat dit een grove fout is van de andere notaris, omdat in dat geval het vruchtgebruik voor mijn moeder een hiaat is in het testament, en daarmee zelfs het ganse testament op losse schroeven komt te staan en zelfs kan betwist worden omdat op ogenblik van overlijden, de woning niet als beschermde gezinswoning gezien wordt. Klopt dit ??
En dan zou ik ook eerst naar de rechtbank moeten stappen, om zo nu de onmiddelljjke verkoop te kunnen afdwingen...(en dan is het nog afwachten naar de uitspraak natuurlijk).... En dat is ook geen optie op dit moment , want dan is zeker het hek van de dam en dat wil ik ten alle koste vermijden.
dus je begrijpt mijn dilemma.... is het beter te wachten dan tot moeder effectief overleden is en dan tot de verkoop over te gaan?

Wat jouw notaris zegt, klopt toch ook niet helemaal.
Je vader kon perfect het vruchtgebruik nalaten aan zijn feitelijk samenwonende partner.
Maar hoe het juist zit met het omzettingsrecht dan, weet ik niet. Ik zou denken dat je niet de verkoop kan vorderen nu, omdat het wél de gezinswoning was van je vader en je moeder. Maar daarover weten anderen (wanton bv) een pak meer.

In jouw situatie, waar ook het persoonlijke emotionele aspect meetelt, zou ik nu gewoon niets doen en inderdaad wachten tot moeder overlijdt.
Op die moment kan je sowieso de verkoop vorderen.

ok , alvast bedankt voor de reacties ! ... ik wacht dan nog even de mening van wanton af

Wees ervan bewust dat jij zolang je broer leeft alle grote herstellingen aan dat huis zal moeten betalen
Idem voor je dochter.

Wat jouw notaris zegt, klopt toch ook niet helemaal.
Je vader kon perfect het vruchtgebruik nalaten aan zijn feitelijk samenwonende partner.

Dat heeft hij gedaan.

idd roharro , daar heb ik ook allemaal rekening mee gehouden, dus in wezen is het een verliespost voor mij en mijn dochter uiteindelijk.... natuurlijk ga ik er ook van uit, indien mijn broer mij niet kan uitkopen, dan ook logischerwijs geen grote herstellingen gaat doen aan het huis., want dan klopt er iets niet he? Mijn moeder kan wel beslissen om bv een nieuw dak laten te plaatsen, en ik mijn deel daarin moet bekostigen (en mijn broer buiten schot laat), en daar vrees ik nu voor natuurlijk. Enfin, geen ideale situatie...

Wat jouw notaris zegt, klopt toch ook niet helemaal.
Je vader kon perfect het vruchtgebruik nalaten aan zijn feitelijk samenwonende partner.

Dat heeft hij gedaan.

Dat beweer ik toch nergens dat hij dat niet gedaan heeft?
Ik merk op dat de info die de notaris van TS daarover geeft wel eens niet kan kloppen.

idd roharro , daar heb ik ook allemaal rekening mee gehouden, dus in wezen is het een verliespost voor mij en mijn dochter uiteindelijk.... natuurlijk ga ik er ook van uit, indien mijn broer mij niet kan uitkopen, dan ook logischerwijs geen grote herstellingen gaat doen aan het huis., want dan klopt er iets niet he? Mijn moeder kan wel beslissen om bv een nieuw dak laten te plaatsen, en ik mijn deel daarin moet bekostigen (en mijn broer buiten schot laat), en daar vrees ik nu voor natuurlijk. Enfin, geen ideale situatie...

Je moeder kan dat nooit alleen beslissen. Jij en je broer moeten daar wel goedkeuring voor geven/moeten dat in onderling akkoord doen. Het kan niet zo zijn dat zij maar kosten maakt en jij moet betalen; zo werkt het niet.
En moest je moeder bv een nieuw dak laten leggen en aan jouw vragen om de helft te betalen en de helft van de broer voor te schieten, zal dat later bij haar erfenis verrekend moeten worden.
Dat zijn eigenlijk schenkingen die ze op die moment doet en daar zal je broer je later voor moeten vergoeden.

@duma: ja je hebt gelijk en wat die andere notaris zegt klopt inderdaad van geen kanten

ok duma, dat begijp ik... ik heb ook wel aan de notaris gevraagd of er een staat opgemaakt wordt van het huis door mijn moeder, maar zij wil dat niet.. ... ze wil zelfs geen overleg of contact met mij (alles gebeurt via de notaris). dus in wezen heb ik totaal geen zicht op wat zij van plan is. Kan zij dan ook eisen van mij dat ik 'meedeel' in de kosten van een grote herstelling?
Ik kan me natuurlijk daarover indekken en zelf een plaatsbeschrijving laten maken, maar dat zijn dan weer extra kosten voor mijn rekening (kost om en bij de 1000 euro zegt notaris).... dus ja...

Volgens mij is dit wel degelijk de gezinswoning van het koppel. Het maakt geen verschil dat zij feitelijk samenwonend zijn. Het zou wel kunnen dat zij successierechten moet betalen als de samenwoonst geen drie jaar duurde op de datum van overlijden. Bovendien, een vruchtgebruik na testament heeft evenveel waarde als uit wettelijke bepaling. Dus men kan moeder tot niets dwingen qua verkoop of zo. Eén en ander heeft zo dezelfde uitwerking alsof zij nog getrouwd waren.
Voor grote kosten aan de woning kan steeds de noodzaak betwist worden. TS kan nu eigenlijk alleen toezien wat gedaan wordt tussen moeder en broer. En afwachten : de woning verkopen als moeder komt te overlijden. Misschien is een plaatsbeschrijving de kosten wel waard.

ok bedankt wanton!
Ik weet wel dat mijn broer daar absoluut graag zou willen blijven wonen... misschien kan ik ook een tegenvoorstel doen via notaris. Vb afspreken in der minne om tot zolang moeder nog leeft, zij samen alle herstellingen dragen op het huis, en dat ik dan bereid ben om een regeling uit te werken dat mijn broer daar kan blijven wonen op 1 of andere manier als moeder komt te overlijden. Ik heb mijn persoonlijke situatie hier ook uitgelegd, en als alleenstaande met zelf een huis af te betalen (én eigen herstellingen) , dat dit een zeer moeilijke situatie wordt voor mij in de toekomst. Ik heb ook niet direct die reserve op de bank om zomaar tussen te komen in hun grote herstellingen. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat ik lening op lening stapel en zo zelf dreig in de problemen te komen?