JuridischForum.be

De situatie stelt zich dus als volgt.

Mijn oma heeft nog 3 kinderen in leven, 2 kinderen zijn uit haar huwelijk met mijn opa die in 2005 is overleden, het andere kind is een zoon van mijn opa uit een vorig huwelijk die zij heeft geadopteerd.

Die zoon is op zijn 18e het huis uitgetrokken en verbrak toen het contact met zijn ouders. Daarna is dit enigzins wat gebeterd, maar het contact bleef zeer slecht, en ook toen mijn opa stierf was het contact met haar (stief)-zoon onbestaande.

Oma is nu 81 jaar, en heeft nog in haar bezit
- eigen woning (gemeenschappelijk vermogen),
- een appartement aan zee (gemeenschappelijk vermogen),
- nog aanzienlijke bedragen staan op de bank van hun gemeenschappelijke rekening
- een woning die haar werd geschonken (en dus buiten het gemeenschappelijk vermogen valt)

. Gisteren echter, stond haar stiefzoon plots voor de deur en zei die dat hij van plan was zijn erfenis van zijn vader op te eisen. Hij zit in geldnood dus de reden waarom is niet ver te zoeken...

Nu is mijn vraag echter of dit zomaar mogelijk is? Ik heb al een aantal artikels zitten lezen, maar ik lees nogal tegenstrijdige antwoorden. Hoe ik het begrijp, is dat dit enkel kan TENZIJ mijn opa bij leven mijn Oma het volledige vruchtgebruik toeschrijft aan mijn oma als hij komt te overlijden.

Dat zou dus betekenen dat het reservataire deel van de erfgenamen, de 3 kinderen, er geen aanspraak op kunnen maken en slechts zullen erven als mijn oma komt te overlijden want in dit geval bezit mijn oma dus het volledige vruchtgebruik.

Maar andere artikels spreken dit dan tegen, en stellen alsnog dat kinderen hun reservatair erfdeel van hun vader kunnen opeisen als zij dat willen mits omzetting van vruchtgebruik volgens een % naar leeftijd.. Die voorgenoemde clausule geldt denk ik enkel per testament en is slechts rechtsgeldig als het niet in strijd is met het erfrecht..

Kan iemand hierin duidelijkheid scheppen..?

De erfgenamen kunnen steeds de omzetting van het vruchtgebruik vragen, tenzij van de gezinswoning; dat vruchtgebruik is heilig.
Het vruchtgebruik moet afgekocht worden, wat inhoudt dat dat in de meeste gevallen een slechte zet is en weinig zal opbrengen.

Dus de waarde van haar huis valt buiten beschouwing, maar haar appartement en het geld op haar rekening kan dus ten dele opgeëist worden?

Verbeter mij indien fout.. Maar ik denk dat zij dus 50 % volledig vruchtgebruik heeft een de overige 50 % (van mijn grootvader) dus deelt met haar 3 kinderen. Wil dit dus zeggen dat hij slechts 1/3 kan eisen van die 50% ? Verminderd met een percentage voor de omzetting van het vruchtgebruik dan nog ook..

Uiteindelijk kan mijn oma hem wel uitbetalen dan, maar als ook nog de spaargelden in aanmerking komen dan vrees ik dat ze haar appartement zal moeten verkopen aan zee.. Kan zij hiertoe zomaar gedwongen worden?

Zij heeft 50% volle eigendom van de goederen, van de andere helft zijn de 3 kinderen blote eigenaars en zij vruchtgebruiker.
De omzetting van het vruchtgebruik gaat dus inderdaad maar over 1/6e, verminderd met dat percentage.

Ja, zij kan daartoe gedwongen worden. Hij is hier blote eigenaar van en heeft het volste recht zijn stuk in volle eigendom op te eisen.

Idee: Is er niemand bereid om zijn stuk over te kopen? De twee andere kinderen bijvoorbeeld? Dan wordt jullie stuk groter. Nadeel is wel dat hij sowieso nogmaals zal erven als moeder komt te gaan. Hij erft dan 1/3e (of 1/4e indien ze zijn erfdeel bij testament bepekt, hint!) van moeders stuk. Maar dan is er geen vruchtgebruik meer voor iemand en kan een verkoop zonder veel problemen verlopen misschien?

Wil dit dus zeggen dat hij slechts 1/3 kan eisen van die 50% ? Verminderd met een percentage voor de omzetting van het vruchtgebruik dan nog ook..

Dat klopt.
Voor de banktegoeden niet zo moeilijk.
Voor de onroerende goederen ligt het moeilijker.

Waarschijnlijk is bij het overlijden van opa geen verdeling gebeurd zoals de wet voorschrijft : de blote eigendom van de gelden op naam van de erfgenamen zetten, met vruchtgebruik van moeder.
Wat kan die adoptiezoon opvragen : de waarde van zijn deel blote eigendom in het appartement , want niet de gezinswoning. En ook het bedrag aan geld dat bij het overlijden van opa voor hem was. En dan is het best dat datzelfde bedrag ook aan de andere kinderen voorbehouden wordt. Als dat dan niet gebeurt , gaat dat nog eens mee in de erfenis van oma.