JuridischForum.be

Even mijn situatie schetsen :

Ik heb nog één broer.

Mijn grootvader bezit twee huizen (gelijke waarde, zegge ieder 200.000 euro) , waarvan hij één huis binnen erfdeel heeft geschonken aan zijn enige dochter, mijn moeder.
Mijn grootvader schenkt het tweede huis waar hij in woont aan mij in naakte eigendom, dit buiten erfdeel
Mijn grootvader maakt een testament met mij als algemeen legataris
Mijn moeder komt voortijdig te overlijden, mijn broer en ik ontvangen een gelijk erfdeel van mijn moeder

Als mijn grootvader komt te overlijden is er dus geen enkel huis meer.
Als de fictieve massa moet bepaald worden wordt er rekening gehouden met beide voorgaande schenkingen.

Vraag: wordt er bij de schenking aan mijn overleden moeder rekening gehouden met mijn broer en ik ontvangen erfdeel bij haar overlijden.

-Hoe bepaal ik mijn erfdeel? (gezien de schenking buiten erfdeel en het testament-
-hoeveel krijgt mijn broer?

ALVAST BEDANKT

Wat valt er bij het overlijden van grootvader verder nog te erven?
Is er niets meer over in de vorm van andere bezittingen zoals beleggingen of spaargeld?

Er met alleszins getoetst worden of jij met de schenking buiten erfdeel erbij uiteindelijk niet meer hebt gekregen dan 2/3 van de
erfenis. Of anders geformuleerd: uw broer moet minstens 1/3 krijgen.

Neen, slechts 5000 euro spaargeld

Ik dacht omdat mijn moeder voor mijn grootvader is komen te overlijden, mijn broer en ik haar plaats invullen wat met het testament zou resulteren in 1/4 voor mijn broer en 3/4 voor mij.

Dat is correct, victor. Jij en je broer vervullen de plaats van je moeder. Het beschikbaar deel van grootvader is 1/2. Jij en je broer krijgen elk 1/4. Deze regel volgt uit art. 914 Burgerlijk Wetboek.

De fictieve massa bestaat uit 400.000 euro.
Het beschikbaar deel is 200.000 euro.

Jij mag het huis van 200.000 euro houden, die heel het beschikbaar deel opvult.
Verder behoud je ook 100.00 euro in het eerste huis.
Je broer krijgt niets meer.
Het algemeen legaat is nutteloos aangezien het beschikbaar deel al uitgeput is.

Beste Poeme bedankt voor je helder antwoord,

Nog één vraagje : mocht het eerste geschonken huis aan mijn moeder maar 150.000 euro waard zijn, dan vermoed ik het volgende

fictieve massa: 150.000 euro+200.000 euro totaal 350.000 euro
Het beschikbaar deel is 175.000 euro

Kan ik dan nog het huis behouden of moet ik dan iets aan mijn broer betalen om het huis te houden?

Hetgeen je buiten deel hebt gekregen, is dan groter dan het beschikbaar deel (voor een bedrag van 25.000 euro).

In principe moet je dan 25.000 euro 'in natura' teruggeven aan de nalatenschap. Maar, in jouw geval kan er toepassing gemaakt worden van art. 866 Burgerlijk Wetboek:
Is het teveel groter dan de helft van de waarde van het onroerend goed, dan moet het goed terug in de te verdelen massa worden geplaatst en mag je de waarde van het beschikbaar deel voorafnamen.
Is het teveel kleiner dan de helft van de waarde van het onroerend goed dan mag jij het onroerend goed behouden mits je een vergoeding betaalt aan de nalatenschap met eigen gelden.

Het teveel is 25.000 euro. De helft van de waarde van het huis is 100.000 euro. 25.000 euro is kleiner dan 100.000 euro dus je kan het huis houden.
Maar je moet 25.000 euro aan de nalatenschap betalen. Daarvan krijg je de helft terug dus uiteindelijk zal je 12.500 euro aan je broer moeten betalen (en hij heeft ook de helft van het huis ter waarde van 75.000 euro).

dank u

Ik volg dit met aandacht.
Is een bijkomende vraag niet op welk ogenblik de twee huizen moeten worden ge(her)waardeerd? M.a.w. kan de waarde die moet worden opgenomen voor de inbreng niet afwijken van de waarde op het ogenblik dat de schenkingen plaatsvonden?

Onroerende goederen worden gewaardeerd aan de waarde op het ogenblik van het overlijden (art. 922 BW). De goederen worden geacht het vermogen van de erflater niet verlaten te hebben.

De staat van het goed is wel die van het ogenblik van de schenking. Men doet alsof de schenker het goed in dezelfde staat had behouden tot aan zijn dood.

Ik vermoed dat in de praktijk de waardebepaling best door een expert gebeurd, want dit is toch wel een moeilijke oefening, zeker in mijn geval waarbij het geschonken huis aan mijn moeder reeds in de jaren 80 werd verkocht.