Erfdeel beperken door verkoop op lijfrente?

[Sint Joris]

Hallo iedereen,

Deze vraag gaat over een woning.
Moeder en vader, gehuwd, 2 kinderen. Na overlijden van de vader is de huidige situatie:

* Moeder: 4/6 volle eigendom (VE) + 2/6 vruchtgebruik (VR)
* Zoon 1: 1/6 blote eigendom (BE)
* Zoon 2: 1/6 blote eigendom (BE)

Zoon 1 is persona non grata, moeder wil zijn erfdeel beperken tot het 1/6 dat hij reeds heeft geërfd.
Ook is kleinkind 1 geïnteresseerd in de woning, zowel zoon 2 als moeder vinden het goed dat de woning later in zijn/haar handen zou komen.

Stel: moeder verkoopt haar 4/6 VE op lijfrente aan kleinkind 1, na overlijden moeder wordt de toekomstige situatie:

* Kleinkind 1: 4/6 VE
* Zoon 1: 1/6 VE
* Zoon 2: 1/6 VE

-------------------------

Dit werd ons voorgesteld door een notaris tijdens napraten op een seminarie over lijfrente.
Klonk interessant, maar na wat zelfstudie heb ik volgende vragen:

1) Door betaling van lijfrente bouwt moeder kapitaal op, dit wordt na overlijden door zoon 1 geërfd - wat niet gewenst is.
- Kan daarom de lijfrente beperkt worden, wat zijn de redelijke grenzen?
- Kan moeder dit geld tijdens leven weggeven aan wie zij wenst, of wordt dit aanzien als een schenking waarbij de termijn van 3 jaar in werking treedt?

2) Kan kleinkind 1 de woning betrekken? Of is dit niet toegelaten daar zoon 1 & 2 reeds 1/6 BE bezitten en dit na overlijden moeder verandert in 1/6 VE?

3) Betere opties dan lijfrente om tegemoet te komen aan het gestelde probleem? ...


Iedereen is bij voorbaat bedankt voor eventuele antwoorden.
Ik licht me graag zo goed mogelijk in alvorens een notaris te bezoeken.

[mava105]

Volgens bijgevoegde artikels zal dat niet meer pakken voor de fiscus.
http://netto.tijd.be/geld_en_gezin/erfe ... 5-1770.art" onclick="window.open(this.href);return false;
http://moneytalk.knack.be/economie/geld ... 979613.htm" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.demorgen.be/dm/nl/997/Consum ... ruik.dhtml" onclick="window.open(this.href);return false;

[wanton]

De Registratie is heel argwanend ten aanzien van verkopen en schenkingen op lijfrente ten gunste van mogelijke erfgenamen. Zeker in zijlijn zal een verkoop gunstiger uitvallen dan schenking of vererving.Zij baseren zich op art. 11 Burg. Wetb. Dit is een zgn. fictieartikel , waarbij men vertrekt van een veronderstelling. Dit artikel stelt dat de goederen die een erflater heeft verkocht of afgestaan onder beding van een levenslang recht , vb. lijfrente of vruchtgebruik, geacht wordt nog in volle eigendom aanwezig te zijn bij het openvallen van de nalatenschap. Men veronderstelt hier dat de verrichting is aangegaan om successierechten (SSR) te vermijden.
In principe vallen die goederen dus in de nalatenschap en moeten SSR betaald worden. Men kan dit vermijden mits 3 voorwaarden :
- de waarde van de woning moet realistisch en martktconform bepaald zijn geweest
- de lijfrente dient vastgesteld naar concrete normen , op basis van geslacht , leeftijd, levensverwachting,gezondheid , ...
- de overeengekomen sommen - zowel de entrée als de (maandelijkse) betalingen - moeten effectief gebeurd zijn
De nodige bewijzen moeten voorgelegd worden. Maar vooral het derde punt is een struikelblok. Zeggen dat het cash betaald is , is onvoldoende.
Hete onroerend goed wordt zo vervangen door roerende goederen. Schenkingen verjaren niet , wat betreft inbreng in de fictieve massa. Na 3 jaar zijn wel geen SSR verschuldigd.
Ik durf er vanuit gaan dat die zoon zijn 1/6 deel zal benutten om anderen tegen te werken. Zijn deel moet minimum 1/3 bedragen.

[Sint Joris]

3 voorwaarden :
- de waarde van de woning moet realistisch en martktconform bepaald zijn geweest
- de lijfrente dient vastgesteld naar concrete normen , op basis van geslacht , leeftijd, levensverwachting,gezondheid , ...
- de overeengekomen sommen - zowel de entrée als de (maandelijkse) betalingen - moeten effectief gebeurd zijn

De woning is geschat geweest bij het overlijden van Vader, ter bepaling van de successierechten.
Ik heb hier een tabel gevonden van een notaris over bepaling van de lijfrente. Dus als alles volgens vastgestelde regels gebeurt blijft verkoop op lijfrente een rechtsgeldig 'kanscontract'? Ook een bankgift is bij mijn weten geen fiscaal misbruik dus de entrée zou Moeder via deze weg kunnen wegschenken aan wie zij wenst (eventueel met schenkingsrechten indien overlijden volgt binnen de 3 jaar), of zie ik dat verkeerd?

Ik durf er vanuit gaan dat die zoon zijn 1/6 deel zal benutten om anderen tegen te werken. Zijn deel moet minimum 1/3 bedragen.

Als Moeder haar 4/6 VE verkoopt op lijfrente, dan zit deze volgens mij niet meer in de nalatenschap.
Kan je anders wat meer uitleg geven over waarom het erfdeel minimaal 1/3 moet bedragen?
Misschien zou het een optie kunnen zijn om via testament het erfdeel van Zoon 1 te laten beperken tot het wettelijke minimum.

[wanton]

"wegschenken aan wie zij wenst"
Daar zit de foute redenering. Bij de afrekening van haar nalatenschap zal rekening gehouden worden met hetgeen zij heeft weggeschonken , in welke vorm dan ook. Zowel gelden als de waarde van onroerende goederen die ooit zijn weggeschonken worden meegeteld om de totale erfenis te bepalen. En elk kind heeft recht op een minimum deel , hier is dat 1/3.
Wat ik wil zeggen is dat in het uiterste geval dat ene kind toch nog altijd voor een stuk eigenaar zal zijn. Die kan zijn deel heel duur laten betalen , wat ik zou begrijpen.
Al bij al vind ik de verkoop op lijfrente van slechts een deel van het huis , bovendien aan een erfgenaam , geen goede oplossing. Beter is dat moeder een testament opmaakt met slechts het wettelijk minimum voor het foute kind.