Oprakelen van vroegere erfenissen bij berekening successie

[Jac]

Iemand in mijn familie maakt momenteel een ongelooflijk verhaal mee, misschien kunt u bevestigen of dit kan.

Haar echtgenoot is dit jaar overleden en ze hebben geen kinderen, ze hadden een contract dat alles naar langstlevende zou gaan.
Ze hadden de gezinswoning en - hypothetisch - 100.000 Eur geld op de bank. Hiervan zijn er 25.000 Eur op een aparte rekening van de overledene, restbedrag van erfenissen die hij vroeger van zijn familie kreeg, vooral onroerende goederen die later verkocht zijn.

Zijn echtgenote betaalt nu volgende successierechten:
- niets op de gezinswoning
- successie op 50% van de 75.000 gemeenschappelijk vermogen
- successie op 100% van de 25.000 Eur van mijn oom zou nu logisch lijken.
Maar hier wordt het verhaal ongelooflijk. I.p.v. hierop successie te rekenen, gaat de overheid alles uitpluizen van wat mijn oom van zijn familie heeft geerfd tussen 1949 en 1980. Dit is bijvoorbeeld 200.000 Eur. In plaats van nu successie te rekenen op de 25.000 Eur die er van over blijft, wordt haar successie aangerekend op de 200.000 die het ooit was.

Dit lijkt me ongelooflijk, maar het staat op papier voor zover er iemand uitkan aan de "emolumenten", "ficties", "preciputs" en "VE's" die op de papieren van de administratie staan (schande trouwens dat men zo een formullieren zonder verdere uitleg naar mensen van boven de 80 jaar stuurt). Dit lijkt eerder op georganiseerde diefstal dan op eerlijke belastingen. Kan iemand bevestigen of dit kan?

Bovendien wordt er haar nu ook nog 2.000 Eur boete aangerekend omdat ze verzuimd had deze zaken sinds '49 op de aangifte te vermelden.
Kan dit allemaal zomaar of kan je je tegen zo iets verweren?

Ik moet met haar terug naar de notaris, maar wil al voorbereid zijn en voldoende info hebben.

[wolf2]

Dit is geheel volgens de wet.
Die mensen waren gehuwd met een huwelijksstelsel waar een gemeenschappelijk vermogen in zat (en dat zoals meestal ook de meeste goederen bevatte).

Volgens het burgerlijk recht moet op bij het eerste overlijden worden rechtgezet wat gedurende het huwelijk is verlopen in strijd met de rechten en plichten van het gemeenschappelijk vermogen; dat wil zeggen dat er in dat gemeenschappelijk vermogen zaken kunnen zitten die er te veel in zitten of te weinig (en waar de gehuwden tijdens hun leven niet verder hebben naar gekeken).

Een voorbeeld: de man erft een huis van een tante. De successierechten daarop worden betaald met geld van de enige rekening die er dan is: een rekening van de gemeenschap. Dat mag, maar dat is niet juist: de vrouw moest daar niet in mee betalen en dus heeft zij een nadeel opgelopen. Dat nadeel moet VOOR de verdeling van het gemeenschappelijk vermogen worden gecorrigeerd: de gemeenschap moet de helft van die successierechten terugbetalen aan de vrouw.

Hetzelfde kan zich voordoen als de man zo een geërfd huis verkoopt en hij zet dat EIGEN geld op een gemeenschappelijk rekening. Ook toegelaten, maar te veel: hij moet daar enkel de interesten op zetten.

Enz.

De fiscus volgt deze burgerlijke bepaling NIET, ongeacht ze in het nadeel of voordeel zou zijn van de schatkist, als er gemeenschappelijke kinderen zijn. De fiscus denkt: uiteindelijk (na twee overlijdens) zit die gemeenschap toch bij de kinderen.

Echter bij mensen zonder kinderen volg de fiscus het burgerlijk recht wel en zal ze dus nagaan welke vergoedingen betaald moeten worden. Ze zal dus verlangen dat in de aangifte van de nalatenschap ook de vergoedingsrekening opgenomen zit die de erfgenaam heeft gemaakt.

Een notaris zal dan ook eerst aan het registratiekantoor vragen welke elementen zij kennen voor dergelijke vergoedingsrekening. Blijkbaar is dat hier niet gebeurd.





NB
Hiervan zijn er 25.000 Eur op een aparte rekening van de overledene, restbedrag van erfenissen die hij vroeger van zijn familie kreeg, vooral onroerende goederen die later verkocht zijn.

Zoals gezegd: de interesten van die rekening zijn gemeenschappelijk; als die zich hebben vermengd met het kapitaal wordt het moeilijk om nog te bewijzen welk deel een eigen goed is (na meerdere jaren kan dat zelfs meer dan de 1/2 zijn).


NB2
Zie vanaf Artikel 1432 BW
Elk der echtgenoten is vergoeding verschuldigd ten belope van de bedragen die hij uit het gemeenschappelijk vermogen heeft opgenomen om een eigen schuld te voldoen en, in het algemeen, telkens als hij persoonlijk voordeel heeft getrokken uit het gemeenschappelijk vermogen.

[Jac]

Hartelijk dank voor het uitgebreide antwoord. Het wordt iets duidelijker, natuurlijk moet men rechten betalen op geld wat eigen is aan een partner. Maar hoe kan men successierechten heffen op MEER geld dan er uiteindelijk is?

Stel nu hypothetisch: een man erft 20 jaar geleden 1 miljoen Euro en verbrast alles. Er blijft 0 Eur over, maar het koppel heeft geen schuld, heeft een woning en trekt nog een pensioen. De man sterft. De vrouw moet dan successie betalen op 1 miljoen Eur die er niet is en is dus geruineerd, huis kwijt en alles?

[roharro]

Volgens mij klopt er toch iets niet in deze berekeningen. Indien de gemeenschap iets betaald heeft dat eigenlijk niet moest dan zou deze mevrouw met haar aandeel van 50 % in de gemeenschap minder erfenisrechten moeten betalen ipv meer....
Is er geen ontroerend goed van de man verkocht in een periode van drie jaar voor het overlijden? Dat zou een verklaring kunnen zijn waarom de volle 200 000 EUR van de verkoop van het onroerend goed terug wordt ingebracht in de berekening.

[Jac]

Is er geen ontroerend goed van de man verkocht in een periode van drie jaar voor het overlijden?

Neen, laatste verkoop is waarschijnlijk al meer dan 10 jaar geleden.

[scorpioen]

Stel nu hypothetisch: een man erft 20 jaar geleden 1 miljoen Euro en verbrast alles. Er blijft 0 Eur over, maar het koppel heeft geen schuld, heeft een woning en trekt nog een pensioen. De man sterft. De vrouw moet dan successie betalen op 1 miljoen Eur die er niet is en is dus geruineerd, huis kwijt en alles?

Neen, de vrouw moet geen successierechten betalen op 1 miljoen. Enkel als de man dit geërfd heeft binnen de drie jaar voor zijn overlijden geldt het vermoeden dat dit geld nog aanwezig is.

Uw verhaal doet precies denken aan onroerende goederen die de man geërfd heeft en nog steeds in onverdeeldheid zijn. Laat de documenten van de fiscus door een specialist nalezen.

scorpioen

[wolf2]

NB Uit elkaar te houden:

Erfenisrechten die men moet betalen door het vermoeden "binnen de drie jaar geërfd, verkocht, uitgekeerd en dergelijke" bestaan inderdaad, maar enkel door een fiscale bepaling.

De oorspronkelijke vraag ging over vergoedingsrekeningen bij de ontbinding van een gemeenschappelijk vermogen: dat is een burgerlijke bepaling die aanvangt de dag van het huwelijk.

[j.demoor]

“Art.35.De rechten van successie...worden verevend op zicht van een aangifte van nalatenschap.Art.42.De aangifte van nalatenschap vermeldt:...VI. Nauwkeurige aanduiding en begroting ,artikelsgewijze,van al de goederen die het belastbaar actief uitmaken...”(W.Succ.=Wetboek Successierechten 31 maart 1936).

“Art.5.De overlevende echtgenoot, wie een huwelijksovereenkomst, die niet aan de regelen betreffende de schenkingen onderworpen is, op voorwaarde van overleving meer dan de helft der gemeenschap toekent, wordt voor de heffing der rechten van successie en van overgang bij overlijden, gelijkgesteld met de overlevende echtgenoot die, wanneer niet wordt afgeweken van de gelijke verdeling der gemeenschap, het deel van de andere echtgenoot krachtens een schenking of een uiterste wilsbeschikking geheel of gedeeltelijk verkrijgt. Art.7.De goederen, waarover, naar het door het bestuur geleverd bewijs, de afgestorvene kosteloos beschikte gedurende de drie jaar vóór zijn overlijden, worden geacht deel uit te maken van zijn nalatenschap, indien de bevoordeling niet onderworpen werd aan het registratierecht gevestigd voor de schenkingen...”(Wetboek Successierechten).

“Art.108.De eis tot betaling van de rechten van successie en van overgang bij overlijden, alsmede van de boeten wegens gebrek aan aangifte of wegens niet-aangifte van enig roerend of onroerend goed, is, tot levering van het tegenbewijs, voldoende vastgesteld bij de door de afgestorvene te zijnen bate of op zijn verzoek verleden akten van eigendom. Edoch, ten opzichte der roerende goederen waarop artikel 2279 van het Burgerlijk Wetboek betrekking heeft, bestaat het door vorige alinea gevestigd wettelijk vermoeden slechts op voorwaarde dat de akten niet reeds sedert meer dan drie jaar vòòr het overlijden bestaan; in het tegenovergesteld geval, kan het bestaan van bedoelde akten door het bestuur enkel ingeroepen worden als een element van vermoeden, overeenkomstig artikel 105.”(‘W.Succ.)

Ga volledigheidshalve naar http://www.fisconet.fgov.be/

“Art.2.Met het oog op een duidelijke en objectieve voorlichting van het publiek over het optreden van de federale administratieve overheden...4° vermeldt elk document waarmee een beslissing of een administratieve handeling met individuele strekking uitgaande van een federale administratieve overheid ter kennis wordt gebracht van een bestuurde, de eventuele beroepsmogelijkheden, de instanties bij wie het beroep moet worden ingesteld en de geldende vormen en termijnen; bij ontstentenis neemt de verjaringstermijn voor het indienen van het beroep geen aanvang.”(11 APRIL 1994. - Wet betreffende de openbaarheid van bestuur).

Vraag de betrokken ontvanger van de registratie schriftelijk deze bepaling in acht te nemen INDIEN dit niet gebeurde en maak van voornoemde mogelijkheden eventueel gebruik.

[Jac]

Hartelijk dank voor de uitgebreide antwoorden tot nog toe, het wijst ons in elk geval in de juiste richting.

Ik heb eens op fisconet gekeken, maar als niet jurist lijkt de informatie op het binnenste van een computer voor een niet-elektronicus. Het zal werk voor de notaris zijn.
Eigenlijk zou je ook de notariskosten moeten inbrengen in het passief, gezien het als burger totaal onmogelijk blijkt om hier aan uit te kunnen.

[wanton]

Dit is mi. een geval waar de administratie de 'vergoedingsrekening' toepast , zoals Wolf aanhaalt.
Wat gebeurt er? Bij gehuwde koppels zonder kinderen , wordt bij een overlijden , terug een samenstelling gedaan van de verschillende vermogens : zijn , haar en ons. Al hetgeen hij ooit geërfd heeft wordt terug naar zijn vermogen gebracht ten nadele van de gemeenschap.
Zijn echtgenote heeft waarschijnlijk slechts een beperkt deel van de gemeenschap maar des te meer te erven uit het persoonlijk vermogen van haar man. Zij moet hierop dus successierechten betalen.
En ik hoop dat er een testament is , want via huwelijkscontract is er enkel sprake van de gemeenschap die aan mekaar wordt overgemaakt.

Ik heb onlangs een aangifte nalatenschap gedaan waarbij de vergoedingrekening niet werd toegepast. Ter staving werd mij een tekst voorgelegd :"Besl. 23 mei 1979 , nr.EE/85.999" Ik citeer een stuk :
"De geldsommen die bestonden op de dag van het huwelijk en die welke voor de overgang naar het nieuwe stelsel ( di op 28 september 1977) verkregen werden bij erfenis , schenking of testament of als prijd van vervreemde eigen goederen , moeten , gelet op de structuur van de vroegere gemeenschap , geacht worden door het enkel feit van hun inning in het gemeenschappelijk vermogen te zijn opgenomen."

Misschien kun je daar iets mee?

[Jac]

Misschien kun je daar iets mee?

Heel interessant! Bedankt!

[roharro]

@ Wanton:

Kan er ook een vergoedingrekening worden toegepast ingeval men gehuwd is met volledige scheiding van goederen, kinderloos is en de partner sterft?

Ik heb hier het geval voor ogen waar er niets werd geerfd, waar men geen persoonlijke bezittingen had voor het huwelijk, waar enkel de man inkomsten had tijdens het huwelijk, maar waar in de akte van de gezinswoning beschreven staat dat ze eigendom is in onverdeeldheid (iedere echtgenoot voor 50 percent), waar de enige spaarrekening op naam staat van de echtgenote die nooit eigen inkomsten heeft genoten en waar onderling nooit schenkingen hebben plaatsgevonden.
Er is ook geen testament of enige andere beschikking.

De echtgenote overlijdt. De man behoudt de helft van de woning omdat ze voor 50 percent zijn eigendom was. Van de andere helft erft hij het vruchtgebruik. Ook van de spaargelden erft hij het vruchtgebruik.
Blote eigendom helft huis en blote eigendom van alle spaargelden gaan naar de familie van de overleden echtgenote.

De langstlevende echtgenoot die geen kennis had van de gevolgen van zijn huwelijkscontract en van zijn financiële handelingen tijdens zijn huwelijk blijft letterlijk met lege handen achter, krijgt problemen om rekeningen te betalen, enz. (niettegenstaande de spaarrekening een aanzienlijk kapitaal omvatte en voor 100 percent opgeboud met zijn persoonlijke inkomsten tijdens het huwelijk).

Hij heeft toen getracht om correcties te laten uitvoeren in de zin van een vergoedingsrekening, er zich op steunend dat zijn overleden echtgenote schulden had tov hemzelf ten belope van de helft van het huis en 100 percent van de spaargelden aangezien ze zelf nooit eigen inkomsten had.

Voor zover ik weet werd er geen enkele correctie toegestaan door de administratie. Daarom ben ik verbaasd dat er wel een rechtzetting heeft plaatsgevonden bij de steller van deze vraag.

[wolf2]

"Kan er ook een vergoedingrekening worden toegepast ingeval men gehuwd is met volledige scheiding van goederen, kinderloos is en de partner sterft?"

Nee, geen vergoedingsrekeningen.
Maar wel onderlinge schuldvorderingen. Het is niet omdat men gehuwd is, dat men geen schulden zou kunnen hebben ten opzichte van elkaar.
Dergelijke schulden moeten eveneens bekeken worden. Het verschil is dat die schulden en die vorderingen blijven bestaan maar overgaan op de erfgenamen. Ze moeten dus ook in een aangifte staan.

Voor vergoedingen en schuldvorderingen telt natuurlijk het bewijsrecht. Vandaar dat de fiscus zich meestal zal beperken tot de zaken die ze kent van vroeger (oudere erfenissen; aankopen; ...) waarbij ze dan ook altijd de veronderstelling maakt dat de kosten betaald zijn door de gemeenschap (iets wat men eventueel kan weerleggen). Onderlinge vorderingen zal de fiscus uiterst zelden kennen.

Men moet vermijden dat men erfenisrechten moet betalen op eigen geld.

[wanton]

Koppel , getrouwd met scheiding van goederen , geen kinderen , alleen man heeft inkomen , geld op naam van echtgenote.

Inderdaad stom , maar als hij zijn geld op haar rekening zet , moet dit gezien worden als effectieve schenkingen , die hij steeds weer doet. Het wordt dus eigenlijk haar geld. Vermits hij geen reservataire erfgenaam is tenzij voor het vruchtgebruik , is er geen mogelijkheid dit terug te vragen.
Voor het huis : hoe staat één en ander vermeld in de akte? Als ergens geschreven staat dat ieder zijn helft betaald heeft , al dan niet met eigen middelen , is er niets aan te doen.
Gewoonlijk is het andersom bij scheiding van goederen : de overledene had niets. Alles staat op naam van de overlevende echtgenoot. Daar stelt de registratie zich ook vragen , maar kan niets ertegen doen.

@ jac : de info van niet toepassing vergoedingsrekening heb ik van de Registratie. Dit blijkt hier dus normaal te zijn . Misschien eens contact laten opnemen met een notaris van hier de streek.

Ik heb een huwelijkscontract gezien , waarop stond dat de rekening tussen gemeenschap en eigen vermogen elke dag verondersteld werd te zijn vereffend.
Bovendien , door bepaalde sommen op een gemeenschappelijke rekening of zelfs de rekening van de vrouw te zetten , heeft de man schenking gedaan of inbreng in de gemeenschap vanuit zijn persoonlijk vermogen. Ik denk met een 'creatieve ' notaris moet dit kunnen opgelost worden.

Deze twee zaken ( roharro en jac) hebben dezelfde achtergrond , maar het resultaat is anders omdat het in het één geval de gever , in het andere geval de krijger is die is overleden. Eigenlijk neemt de Registratie telkens het voor haar gunstige standpunt in , met tegengestelde motief.

[Jac]

Nog eens bedankt aan iedereen voor alle suggesties.

Ik wilde nog eens een update geven ter informatie van iedereen, het wordt misschien nog ooit een case voor een examen fiscaal recht. De situatie wordt nog slechter, ik vrees dat we hier nog weinig aan kunnen doen dan naar de rechtbank gaan. Maar als je dan verliest zit je nog eens met extra kosten.

De notaris heeft alle argumenten voorgelegd aan de ontvanger, die ze verwerpt omdat zijn interpretatie van de artikels en besluiten anders is.
Maar nu wordt het nog erger. Omdat er zogezegd meer geld in mijn oom zijn oude erfenissen zat dan in het resterende gemeenschappelijke vermogen van 100000 Eur, zit mijn tante volgens de administratie nu met een negatief gemeenschappelijk vermogen. Dit wordt nu verrekend met de waarde van de gezinswoning.

Resultaat:
1. Ze betaalt successie op geld wat er ooit was in 1952 maar nu al lang niet meer
2. Ze betaalt, door het negatieve gemeensch. vermogen, nu ook nog eens successie op de gezinswoning, die normaal vrijgesteld is!!
Dat is dus de belgische visie op rechtvaardige belastingen!!

Mijn conclusie: als je geld hebt moet je het goed verstoppen en wie zijn geld nu in het kader van regularisaties en amnestie terughaalt uit het buitenland is echt wel goed gek! Beter zelf naar het buitenland vertrekken!