gezinswoning-recht van bewoning kleinkind vs wettel reserve

[vragensteller01]

Geachte forumleden :

Situatieschets : grootouder (Louis) woont samen met meerderjarig kleinkind (Ann)
"Grootouder" heeft zelf 1 kind (Karel ) Karel is de vader van Ann

Louis is eigenaar van een woning die als gezinswoning dient voor hemzelf en kleinkind Ann.
Verstandhouding tussen Jef (grootouder) en Karel (kind) is slecht. Karel is aan lagerwal geraakt, schulden, ambtshalve afgeschreven etc.
Er zijn nog andere kinderen van Karel daarmee is er evenwel geen contact.

Gelet op de erfrechtelijke regels heeft Karel zowieso recht op 1/2 erfenis van Louis als reservataire erfgenaam.
Louis wil een testament opmaken ten voordele van kleinkind Ann maar moet natuurlijk rekening houden met de wettelijke reserve.
Hoe kan erfenis nu best geregeld worden gesteld dat Karel of diens schuldeisers (?) moeilijk zouden doen/niet zouden willen meewerken : kleinkind Ann zou na eventueel overlijden van grootouder Louis immers graag in de gezinswoning (met huisraad) blijven wonen.

Op zich maakt de gezinswoning + huisraad qua waarde niet meer uit dan de helft van het totale vermogen van grootouder Louis.
Kan bij testament bepaald worden dat het kleinkind de gezinswoning + huisraad in volle eigendom en het restant van het vrij te bepalen gedeelte van de nalatenschap erft en de wettelijke reserve uit de overige gelden bestaat ? Moet de reservataire erfgenaam zich hieraan houden of kan hij zich hiertegen verzetten ?

Indien bovenstaande "clausule" niet kan , kan dan minstens een recht van bewoning voor het kleindkind voorzien worden of kan de reservataire erfgenaam zich hier ook tegen verzetten ?

Dank voor jullie advies.

[Mariette]

Indien het niet lukt dan kan grootvader vast wel via testament laten vastleggen dat het kleinkind het vruchtgebruik krijgt van de gezinswoning. Zo kan ze blijven wonen, terwijl haar vader Karel de naakte eigenaar wordt (en de successie betaalt).
Bij het overlijden van Karel erft ze die woning dan toch.

[vragensteller01]

@ Mariette : dat valt nog te bezien want probleem is dat "Karel" veel schulden heeft (en daarom ook geen officieel adres meer) zodat waarschijnlijk diens nalatenschap moet geweigerd worden.

Wat ik eigenlijk dus wou weten is of grootvader Louis bij testament vooraf kan bepalen dat "het niet reservatair "gedeelte om uit de woning bestaat die hij dan (liefst in volle eigendom) aan zijn kleinkind kan toebedelen en het reservatair gedeelte uit geld ....

In principe maakt de WONING+ inboedle niet meer uit dan de helft van het totale vermogen.

[j.demoor]

“Art.913.De giften, hetzij bij akten onder de levenden, hetzij bij testament, mogen de helft van de goederen van de beschikker niet overschrijden, indien hij bij zijn overlijden slechts één kind achterlaat; een derde, indien hij twee kinderen achterlaat; een vierde, indien hij er drie of meer achterlaat.”(Burgerlijk Wetboek=B.W.).

‘Gelet op de erfrechtelijke regels heeft Karel zowieso recht op 1/2 erfenis van Louis als reservataire erfgenaam.’

“Art.920.Beschikkingen, hetzij onder de levenden, hetzij ter zake des doods, die het beschikbaar gedeelte overschrijden, kunnen na het openvallen van de erfenis tot dat gedeelte ingekort worden.”(B.W.).

‘kunnen’ houdt in dat die inkorting niet van rechtswege gebeurt.

“Art.1167.Zij(=de schuldeisers van Karel) kunnen ook in hun eigen naam opkomen tegen de handelingen die hun schuldenaar verricht heeft met bedrieglijke benadeling van hun rechten. Niettemin, wat betreft hun rechten vermeld in de titel Erfenissen en in de titel Huwelijksvermogensstelsels, moeten zij zich naar de aldaar voorgeschreven regels gedragen.(B.W.)

Louis kan een testament opmaken ten voordele van kleinkind Ann waarin hij haar het vruchtgebruik op zijn woning schenkt tot uitputting van zijn beschikbaar deel,dat bij zijn overlijden dient berekend te worden.

[vragensteller01]

@j.demoor bedankt voor je antwoord. Er is me toch nog iets niet helemaal duidelijk :
Zoals het er nu naar uitziet bestaat het patrimonium van Louis uit 1 appartement (onroerend) en spaargelden
De som van de spaargelden is hoger dan de waarde van het appartement.

Indien die situatie behouden blijft bij overlijden van Louis kan volgens uw antwoord het dus het appartement volledig in vruchtgebruik gegeven worden aan het kleinkind zonder dat er uitputting is van het beschikbaar gedeelte ?
En zelfs in volle eigendom ? (dit geniet voorkeur indien mogelijk)

Er werd mij ooit meegedeeld dat zoon Karel als reservatair erfgenaam recht heeft op de helft van de nalatenschap en dat dit betekent dat hij recht heeft op de helft van het onroerend gedeelte en de helft van het roerend gedeelte
In die zin zou, zou als zoon Karel moeilijk doet, het appartement niet in vruchtgebruik of in volle eigendom naar het kleinkind kunnen gaan zelfs indien globaal de 50 % wel wordt gerespecteerd (doordat Karel dan een groter roerend gedeelte (spaargelden) toebedeeld krijgt ?


Is de stelling in deze laatste alinea dan onjuist ? Of ontgaat mij iets ?

Tenslotte : wat indien er niet voldoende spaargelden zijn tov de waarde (van het vruchtgebruik of volle eigendom) van het appartement ?

Excuses voor de vele vragen en alvast bedankt voor de forumleden die deze willen beantwoorden.