Opmaak eigenhandig testament door ongehuwde feitelijk samenwonende die reservataire erfgenamen (ouders) heeft.

[duivenliefhebber]

Mag ik aan de panelleden volgende speciale en misschien ingewikkelde situatie eens voorleggen ?

Sinds meer dan drie jaar FEITELIJK samenwonend koppel (gepensioneerde man & niet-hertrouwde weduwe) allen op hetzelfde adres gedomicilieerd.

Alleen de man is volledig volle eigenaar van de gezinswoning (+ van een gering deel van de inboedel en van de huisraad) en van een roerend vermogen (spaargelden & portefeuillewaarden + personenwagen).

De waarde van de gezinswoning kan op 65 % van het totaal vermogen worden geraamd. De rest van vermogen dat geschat kan worden op 35 % is van roerend van aard.

Man is ongehuwd en kinderloos. Zijn hoogbejaarde ouders zijn nog beide in leven.

Daarenboven heeft hij nog één ongehuwde en kinderloze zus.

Man wil "handgeschreven testament" maken en zijn enige onroerende eigendom (gezinswoning vrijgesteld van erfbelasting) + de personenwagen nalaten aan zijn partner waarmee hij “feitelijk” samenwoont.

Verder is het de bedoeling dat de enige ongehuwde zus enkel de “roerende geldwaarden” zou erven.

Maar, de beide ouders die in principe reservataire erfgenamen zouden kunnen zijn, zouden in geval van vooroverlijden van de man blijkbaar ELK nog aanspraak moeten maken op ¼ van de erfenis van hun zoon. Naar het schijnt zou, wettelijk gezien, slechts over de “helft” van het vermogen vrij kunnen beschikt worden....

De hoogbejaarde vader is evenwel dementerend en dus handelingsonbekwaam. De moeder en de zus hebben er geen enkel bezwaar tegen dat het testament zo zou worden opgesteld.

Is een handgeschreven “testament” waarin zijn - van erfbelasting vrijgestelde – “gezinswoning” en de belastbare personenwagen en zijn gering aandeel in de inboedel en de huisraad volledig wordt nagelaten aan de “feitelijk samenwonende” partner wel volkomen rechtsgeldig en onaanvechtbaar, wetende dat de normale verkoopwaarde van de gezinswoning en de personenwagen méér dan de helft (2 x ¼) van het eigen vermogen van de man bedraagt ?

Hoe kan dit mogelijks erfrechtelijk probleem met twee bevoorrechte wettige erfgenamen in opgaande lijn praktisch en vooral volledig “correct” worden opgelost, zodat de geldigheid van het handgeschreven testament op dat punt absoluut door niemand kan worden aangevochten ?

Alle praktische tips en informatie ter zake zijn welkom, waarvoor dank.

[Poene]

De man en de vrouw moeten wettelijk samenwonen. De reserve van de ouders kan niet tegengeworpen worden aan beschikkingen in het voordeel van de langstlevende wettelijk samenwonende partner (of de langstlevende echtgenoot). Zie art. 915, lid 2 Burgerlijk Wetboek.

Dus zo snel mogelijk verklaring van wettelijke samenwoning afleggen. Dan zal het testament zijn volle uitwerking hebben en is er geen probleem meer.

[duivenliefhebber]

1.
= Als ik het goed begrijp, zou een dergelijk eigenhands testament eerder onwettig zijn en/of niet kunnen worden uitgevoerd, ook al zouden de reservataire erfgenamen hun deel niet opeisen ?

= Bestaat er toch een praktische mogelijkheid dat, in voorgesteld scenario, de feitelijke samenwonende partner, het gedeelte dat 50 % van het vermogen overtreft, bijvoorbeeld financieel gaat vergoeden aan de reservataire erfgenamen onder toezicht van een of ander persoon ?

In ons fictief voorbeeld zou dat deel 15 % bedragen, hetzij 65 % - 15 %.

Kan zoiets in het eigenhands testament of in een notarieel testament worden opgenomen ?


2. Wettelijk samenwonen is niet direct een optie.

Nadelig feit zou blijkbaar zijn dat nu de feitelijk samenwonende partner (vrouw/weduwe) bij een wettelijke samenwoning haar weduwrente direct zou verliezen en de belastingsaangiften ook moeten worden samengevoegd en het gezinsinkomen mogelijks in een hogere belastingschijf komt te vallen.


3. Kan er bijvoorbeeld een regeling worden getroffen dat de niet-demente reservataire erfgenaam haar aandeel niet opeist ?


Bedankt.

[Poene]

1. Als de dame wettelijk samenwoont kunnen de ouders hun deel niet opeisen. Hun erfdeel is niet langer reservatair, maar een 'gewoon' erfdeel. De ouders kunnen volledig onterfd worden ten voordele van de langstlevende wettelijk samenwonende partner. Bij feitelijk samenwonende is niet zo en blijven de ouders hun reserve behouden.

Neen, er is geen mogelijkheid om te werken met een uitkering in waarde aan de ouders. De ouders hebben recht op hun reserve in natura. Ze kunnen vrijwillig hiervan afstand, maar alleen na het overlijden. Dit is natuurlijk een onzekere situatie.

2. Okay, dat is inderdaad spijtig.

3. Dit is niet mogelijk met het huidig erfrecht. Het zou een verboden erfovereenkomst zijn. Als ik me goed herinner zal minister Geens de reserve van de ouders afschaffen bij de komende hervorming van het erfrecht. De kans is reëel dat u misschien wel geholpen kan worden in 2018.

[wanton]

2. Waar haalt u die info? Ik heb al meerdere gevallen gezien dat er niets wijzigt aan het pensioen als men wettelijk gaat samenwonen. Dat is enkel van toepassing bij hertrouwen.
Wat is er specifiek aan haar situatie?

[duivenliefhebber]

Dank aan allen voor uw interessante berichten !

Wat het pensioen van de weduwe betreft : Destijds werd de vraag "telefonisch" gesteld aan de pensioendiensten.

Naar aanleiding van uw boeiende notitie zullen we de vraag meteen opnieuw stellen, maar nu wel op "schriftelijke" wijze zodat we trefzekerheid krijgen.

We brengen u alvast zeer graag verder op de hoogte !
Nogmaals een dikke merci.

[Poene]

De goden hebben je smeekbeden aanhoord! Ik las vanmorgen in De Standaard dat de VLD nog eind dit jaar het erfrecht wil updaten en het is de bedoeling dat de reserve van de ouders wegvalt. Dus als het even meezit moet de weduwe nooit wettelijk samenwonen.

[duivenliefhebber]

Dag Poene,

Bedankt voor het doorgeven van deze informatiebron.
Ja, het ziet er naar uit dat het erfrecht weldra een duidelijke facelift zal krijgen.
We zijn benieuwd of die streefdatum zal gehaald worden.

Vriendelijke groet !